Kuzeyin güçlü sesi Wardruna, önceki akşam Harbiye’de konser verdi: ‘Bize kim şarkı söyleyecek?’
Wardruna: “Sırların koruyucusu” yahut “fısıldayan”… Harbiye Cemil Topuzlu Açık Hava Sahnesi, evvelki akşam, 2014 ve 2015’te üst üste İstanbul’da konser veren ve uzun bir ortadan sonra tekrar İstanbullu dinleyicileriyle buluşan Nordik folk müziğinin dünyaca ünlü temsilcisi Wardruna’yı konuk etti.
Harbiye’deki çok az boşluğu olan konserlerden birisine imza atan küme, “Mersin Balığı Dolunayı”nın gölgesinde, kesintisiz bir buçuk saat boyunca, binlerce hayranına kuzeyin kadim ritüellerini ve mistik seslerini, büyüleyici ışık şovlarıyla yansıttı.
Sahnede sanatını ortaya koyan insanlardan çok, güya bu dünyaya ilişkin olmayan, sonsuzluktan gelen bayan ve erkek seslerinin eşlik ettiği, kadim bir şaman ayinine tanıklık eder üzere, Harbiye’yi dolduran müzikseverler unutulmaz bir gece yaşadı.
İSKANDİNAV BİLGELİĞİ
Wardruna, 2003’te, sahne ismi “Kvitrafn” (Beyaz Kuzgun) olan Einar Selvik tarafından Kristian Eivind Espedal ve Lindy Fay Hella ile birlikte kuruldu. Küme, İskandinav bilgeliğinin ve maneviyatının derinliklerini keşfetmek ve uyandırmak için yola çıktı. Müzikal olarak İskandinav halk müziğinden ve öbür yerli kültürlerden gelen dürtülerle karıştırılmış, mahallî özellikler taşıyan dini merasimlerde kullanılan müzik lisanına odaklanıyorlar.
Grup, geyik derisi çerçeveli davullar, flütler, kravik liri, tagelharpa, ağız kopuzu, lur üzere İskandinav tarihi ve klâsik enstrümanlarıyla klâsik olmayan enstrümanlar ve ağaçlar, kayalar, su ve meşaleler üzere öbür ses kaynaklarını da kullanıyor.
‘ŞARKI SÖYLEYİN, BU BİR İLAÇ’
Wardruna, konser boyunca seyirciyle hiç irtibata geçmedi ve öte dünyanın rüzgârını İstanbul’un gökyüzüne savurdu. Konser sonunda Einar Selvik, uzun bir konuşma yaptı. Selvik, yaklaşık 10 yıl sonra İstanbullularla buluşmanın ve bu sevgiyi görmenin etkileyici olduğunu söyledi. Küçük bir espriyle tüm Harbiye’yi güldürdü: “Bu gece sizin için son bir müzik çalacağız. Ve bu Britney Spears hakkında bir müzik.” Esprinin akabinde Selvik şöyle konuştu: “Bu son müzik, Wardruna’nın bizim için ne manaya geldiğinin kalbinde ve özünde yer alıyor. Bizim için bu bir vakit seyahati ya da tekrar Viking olmaya çalışmak üzere bir şey değil. Ya da bunu romantize etmek için değil. Bu, kadim ve vakitsiz, hatta üniversal bir şeyi alıp onunla yine yaratmakla ilgili zira gerçek şu ki vakit içinde gereğince geriye giderseniz müzikoloji, enstrümanlar, mitoloji kelam konusu olduğunda Kuzey Afrika, Güney Amerika, Kuzey Amerika ortasında benzerlikler çok güçlü. Temelde tıpkı şeyin lehçeleri olduğunu görüyorsunuz. Zira kültürü yaratan şey tabiattır. Kimin nereli olduğunun ehemmiyeti yok, hepimiz birbirimize bağlıyız.”
Selvik, çok güçlü kültürlerinin olduğunu lakin günümüzde birçoklarının yittiğini söyledi. Ve kültürlerini korumazlarsa, müziklerini söylemezlerse sonraki nesillerle kültürlerinin büsbütün bitebileceğini söz etti ve şöyle söyledi: “Elimizde müzikler var. Lakin ne yazık ki birden fazla, daha fazla müzik söylemeye başlamazsak neslimizle birlikte ölüyor. Ve sanırım bu gezegendeki birçok yerde bir sorun. Her ne sebeple olursa olsun, beşerler birlikte müzik söylemeyi bıraktılar. Çocuklarımızla müzik söylemeyi bıraktık ve okullarda müzik söylemeyi bıraktık. Bilmiyorum. Umarım burası daha uygundur lakin değilse lütfen müzik söyleyin. Lütfen birlikte müzik söyleyin. Bu bir ilaçtır.
Ve son müzik olan Helvegen’i şöyle anlattı: “Helvegen bu kanıdan doğdu. Biz öldüğümüzde kim bize müzik söyleyecek? Eski müzikler neredeyse bitti. Yeni müzikler yapma vakti ve bu son müzik vefat hakkında bir müzik. Ölmek hakkında bir müzik. Müzik söylemek hakkında bir müzik. Onurlandırmak ve kaybettiklerinizi hatırlamak hakkında… Geçiş yapmakla ilgili bir müzik fakat tıpkı vakitte bırakmakla ilgili.”
