Z kuşağı işine bağlı değil: Gençlerin yarısından fazlası istifa etmeyi düşünüyor

Amerika’da çalışanların kıymetli bir kısmı işinden mutlu değil. HireClix tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran işinden ayrılmayı düşünenlerin oranı geçen yıla nazaran artış gösterirken, bilhassa genç çalışanlar mevcut işlerini süreksiz görmeye başladı. Gen Z’nin yarısından fazlası, mesleğinde ilerleyemediğini düşündüğü için yakın vakitte işini bırakmayı planlıyor.

ÇALIŞANLARIN ÜÇTE BİRİ İŞTEN AYRILMAYI DÜŞÜNÜYOR

HireClix’in 1.000’den fazla Amerikalı çalışanla yaptığı ankete nazaran, genel çalışan nüfusunun yüzde 38’i işten ayrılmayı düşünüyor. Bu oran 2024’te yüzde 32 düzeyindeydi. Bilhassa Gen Z çalışanlarının yüzde 54’ü mevcut işini bırakmayı planlıyor; bu oran geçen yıl yalnızca yüzde 30’du.

Gen Z dışında da memnuniyetsizlik göze çarpıyor:

• Yılda 100 bin doların altında kazananların yüzde 50’si işini bırakmak istiyor.
• Millennials (Y kuşağı) çalışanların yüzde 47’si birebir görüşte.
• Kadın çalışanlarda ise oran yüzde 41.

Çalışanların ayrılma sebeplerinin başında “işten artık keyif almamak” geliyor. 2024’te bu oran yüzde 60 iken, bu yıl yüzde 44’e düşmüş olsa da, diğer faktörler öne çıkıyor. Kâfi artırım ve prim alamadığını söyleyenlerin oranı yüzde 29’dan yüzde 36’ya, iş-yaşam istikrarı kuramayanların oranı yüzde 26’dan yüzde 32’ye yükseldi. Yüzde 31 ise mevcut işyerinde gelişim fırsatı bulamadığını belirtti.

“SADAKAT KARŞILIĞINDA GARANTİ DEVRİ BİTTİ”

Kuzeydoğu Üniversitesi’nden iş psikoloğu Paula Caligiuri, çalışanların işten ayrılma isteğini hem uzun yıllardır süregelen yapısal problemlere hem de günümüz ekonomik şartlarına bağlıyor:

“On yıllar boyunca iş, sadakat karşılığında garanti ve maaş manasına geliyordu. Lakin bu kontrat çoktan bozuldu. Şirketler sadakat isterken, emeklilik haklarını ortadan kaldırdı, maaş artışlarını enflasyonun altında bıraktı, terfi yollarını kapattı. Çalışanlar da patronlarını süreksiz, süreksiz olduğu kadar da ‘ticari’ bir alaka olarak görmeye başladı.”

Caligiuri’ye nazaran maaşların enflasyona yetişmemesi ve yapay zekânın milyonlarca işi riske atması, çalışanlara kendilerini “harcanabilir” hissettiriyor.

GENÇLER İÇİN “İŞ SÜREKSİZ, YAN İŞLER KALICI”

Ankete nazaran, Gen Z ve baby boomer çalışanlar işten keyif almayı ve yöneticilerle alakalarını öncelikli görüyor. Millennials ve X jenerasyonu ise daha çok maaş, gelişim imkânı ve iş-yaşam istikrarı üzerinde duruyor.

Caligiuri, gençlerin kurumsal işlere bağlılık göstermediğini şöyle özetliyor:

“Gen Z için iş süreksiz. Onlar artık ‘dayan, vakti gelince mükafatlarını alırsın’ üzere eski telaffuzlara inanmıyor. Birden fazla, yan işler yahut kendi projelerinden daha fazla tatmin oluyor. Şayet iş onlara gelişim ve gaye sunmuyorsa, güçlerini 9-5 işlerine değil, 5-9 uğraşlarına veriyorlar.”

EKONOMİK BELİRSİZLİK İŞTEN AYRILMAYI ENGELLİYOR

Her ne kadar işten ayrılma isteği yüksek olsa da, ülkede toplu bir istifa dalgası yaşanmıyor. Pandemi sonrası görülen “Büyük İstifa” devrinin tersine, bugün çalışanlar işlerine daha sıkı tutunuyor. Uzmanlara nazaran bunun nedeni, yavaş iş büyümesi ve artan işten çıkarmalar nedeniyle alternatif iş imkanlarının hudutlu olması.