Türk tarihinin en ağır anlaşması Sevr 105 yıl önce imzalandı, TBMM tarafından yok hükmünde sayıldı: Özlemleri dinmedi
Türk milletini evvel parçalayıp sonra tarihten silmeyi amaçlayan Sevr “Barış” Antlaşması, 105 yıl evvel, 10 Ağustos 1920’de Fransa’nın Sevr banliyösünde imzalandı. 433 unsurdan oluşan antlaşmaya nazaran Edirne ve Kırklareli de dahil olmak üzere Trakya’nın tamamına yakını Yunanistan’a, Ceyhan, Antep, Mardin, Urfa ve Cizre, Fransız mandası olan Suriye’ye, Musul, İngiliz mandası olan Irak’a bırakılacaktı. Öte yandan İstanbul, Osmanlı Devleti başşehri olarak kalmaya devam edecek lakin azınlıkların hakları korunmazsa Osmanlı Devleti’nin elinden alınacak, boğazlar silahlardan arındırılacak ve içinde Osmanlı Devleti’nden bir üyenin bulunmayacağı bir komite tarafından yönetilecekti.
Bu mutabakata nazaran Osmanlı’nın mali denetimi İtilaf Devletleri’ne geçerken kapitülasyonlar yine yürürlüğe girecek, azınlıklara her türlü haklar verilecek, Osmanlı ordusunun sayısı azamî 50 bin olacak, donanma terhis edilecek ve Marmara’da rastgele bir askeri tesis bulunmayacaktı. İstanbul’daki Meclis’in kapalı olması nedeniyle Padişah Vahdettin tarafından meydana getirilen Saltanat Şûrası tarafından onaylanan muahede, TBMM tarafından yok kararında sayıldı.
‘TARİHTEN DERS ALINMALI’
“Sevr, emperyalizmin 1100’lerden beri Anadolu üzerinden Avrupa topraklarına ulaşan Türklerin tıpkı yoldan geriye döndürme hayallerinin son aşaması” tespitinde bulunan tarihçi Doç. Dr. Mehmet Emin Elmacı, “İstanbul hükümeti arşiv evraklarından de net anlaşılacağı üzere İngiltere’yi kurtarıcı görmekteydi. Anadolu ise Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde işgallere karşı koymaya başlamış ve halkın örgütlenmesi sağlanmıştı. Emperyalizm, Ankara’da Meclis’in açılmasına cevap olarak Sevr antlaşması na İstanbul hükümetini oturtmuş ve istediklerini almıştı” dedi. Sevr, devleti emperyalistlerin egemenliğinde kesimlere ayırmış, kendi çıkarlarına nazaran tampon devletler kurulmasını sağlamaktaydı” diyen Doç. Dr. Elmacı, “İlk tepki tekrar BMM’den gelmiş ve Sevr’i imzalayanlar vatan haini ilan edilmişti. Sevr’i tarihin çöplüğüne gönderenleri minnetle anarken hâlâ Sevr peşinde olanlara karşı tarihten ders almak şarttır” sözlerini kullandı.
Sevr’in temelinin 1919 yılında galip devletler tarafından Paris’te yapılan dorukta atıldığını belirten emekli Büyükelçi Onur Öymen ise “Damat Ferit’in hazır bulunduğu bu görüşme, mağlup devletlerin bahtını belirlemekten öte adeta ‘Türklere kin kusma’ merasimi üzereydi. ‘Türkler insanlığın kanseridir’, ‘Türkler deriye işlemiş yara gibidir’, ‘Türk devletinden daha makus devlet yoktur’ üzere tüyler ürperten sözler kullanıldı. Damat Ferit ise kendisini hatası İttihat ve Terakki Partisi’ne atarak savunmaya çalıştı” dedi.
‘BÜYÜKELÇİYE REAKSİYON VERİLMELİYDİ’
Türklerin, mağlup devletler ortasında Ulusal Uğraş ile galip devletlerin karşısına dikilen ve eşit kuralları Lozan ile kabul ettiren tek millet olduğunu vurgulayan Öymen, “Bugün tekrar birilerinin Sevr isteğinde olduğu görülüyor. ABD Büyükelçisi Barrack’ın sözleri, Sevr tartışmaları ve komite görüşmeleri birbirinden farklı düşünülmemeli. Birinci kere bir büyükelçi bu türlü cümleler kuruyor. Bu durum kadar düşündürücü olan ise büyükelçiye gerekli reaksiyonun verilmemesi. Çok dikkatli olunması gerekiyor” ihtarında bulundu.
