TMMOB’dan maden yasası teklifi uyarısı: ‘Doğal ve kültürel varlıklar tehlike altında’
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kuruldan geçen ve önümüzdeki günlerde Genel Kurul’a gelmesi beklenen “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne yönelik yansılar artıyor. Teklifin 11. unsuruyla zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetlerine müsaade verilmesi planlanmasına karşı TMMOB (Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği) yazılı açıklama yaptı.
ÇEVRE MEVZUATI SERMAYE LEHİNE DEVRE DIŞI BIRAKILIYOR
TMMOB, teklifin etraf ve doğal varlıkları muhafaza mevzuatını sermaye lehine sistematik olarak devre dışı bırakmaya yönelik olduğunu belirtti. Yazılı açıklamada, teklifin 3213 sayılı Maden Kanunu başta olmak üzere Etraf, Zeytincilik, Mera, Orman, Ulusal Parklar, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Muhafaza üzere temel kanunlarda esaslı değişiklikler getirdiği vurgulandı. Lakin teklif hazırlanırken meslek örgütlerinden ve ilgili kuruluşlardan görüş alınmadığı, halkın ve kamuoyunun sürece iştirakinin engellendiği tabir edildi.
TMMOB, teklifin madencilik faaliyetlerinin her şartta yapılmasını sağlayacak düzenlemeler içerdiğine dikkat çekerek, bunun sonucu olarak ülke genelindeki zeytinlikler, ormanlar ve müdafaa altındaki alanların madencilik ve açık ocak işletmelerine açılmasının mümkün hale geleceğini bildirdi. Bilhassa Muğla bölgesindeki zeytinlik alanların, ekosistem tahribatına açık bir hale geleceği uyarısı yapıldı.
İKLİM AMAÇLARI VE GÜÇ ARZIYLA ÇELİŞİYOR
Teklifin iklim değişikliği maksatlarıyla çeliştiği, karbon yutak alanlarının korunması yerine bu alanların güç ve madencilik projelerine açıldığı belirtildi. Ayrıyeten, Türkiye’nin mevcut güç arz fazlası varken, “enerji arz güvenliği” gerekçesiyle getirilen düzenlemelerin yalnızca makul sermaye kümelerinin çıkarlarına hizmet ettiği eleştirildi. Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) sürecinin fiilen etkisizleştirildiği, olumsuz görüş veren kurumların yetkisinin sonlandırıldığı ve bu kararların “Kurul” kararıyla bertaraf edilebileceği tabir edildi. Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı’na imar planı ve ruhsat düzenleme yetkisi verilmesi ile ruhsatsız elektrik üretim tesislerine “imar affı” getirilmesinin bilimsel ve türel kriterlerden uzak olduğu bildirildi.
ACELE KAMULAŞTIRMA YETKİSİ VE MÜLKİYET HAKKI TARTIŞMASI
Teklifle, EPDK’ya tez kamulaştırma yetkisi tanınarak, toplumsal isteğin ve mülkiyet hakkının göz gerisi edilmesi eleştirildi. TMMOB, bu yasa değişikliklerinin Anayasa’ya, ilgili muhafaza kanunlarına ve milletlerarası etraf mutabakatlarına muhalif olduğunu belirtti.
“ZEYTİNLİKLERİN KORUNMASINA BİLİMSEL DESTEK YOK”
Özellikle zeytinlik alanların madencilik ve güç projelerine açılması düzenlemelerine dikkat çekilerek, “Zeytinliklerin taşınması ya da muadil zeytinlik kurulması” uygulamasının bilimsel olarak karşılığı olmadığı, ekosistem ve üretim kültürünün ziyan göreceği uyarısı yapıldı. Ayrıyeten mera, yaylak ve kışlak alanlarının yenilenebilir güç projelerine açılması kırsal alanların tahribatına ve besin güvenliğinin zedelenmesine yol açacağı belirtildi.
TMMOB’DEN TEKLİFİN GERİ ÇEKİLMESİ DAVETİ
TMMOB, kelam konusu teklifin geri çekilmesi ve ilgili kanunların ruhuna uygun korunması için davette bulundu.
