Artış
ABD ile yaşanan tansiyona karşın ihracatını artıran Çin, Türkiye de dahil olmak üzere birçok pazarda tesirini genişletiyor. Artan ticaret hacmi, global istikrarları ve yerli üreticileri direkt etkiliyor. Çin’in ihracat atılımı, ekonomik rekabeti yine şekillendiriyor.
Ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, Merkez Bankası’nın eylül ayındaki faiz kararını ve enflasyon gelişmelerini kıymetlendirdi. Uzman, döviz talebinin ve ekonomik göstergelerin faiz siyasetinde belirleyici olacağını vurguladı. İktisattaki belirsizlikler sürerken, Merkez Bankası’nın adımları yakından takip ediliyor.
Taban fiyata 2026 yılında yapılacak artırımla ilgili birinci kestirim dikkat çekti. Ekonomik şartlar ve yüksek enflasyon beklentileri, artırım oranı konusunda tasaları artırıyor. Uzmanlara nazaran sabit gelirli yurttaşlar için zorluklar sürebilir.
Hükümetin tasarruf telaffuzlarına rağmen bütçe disiplini sağlanamadı. OVP’de 1.9 trilyon lira olarak öngörülen bütçe açığının yıl sonunda 2.3 trilyon liraya ulaşması bekleniyor. Harcamalar artarken, faiz sarfiyatları 2 trilyon lirayı aştı, vergi gelirleri ise amacın altında kaldı.
Türkiye Sigorta Birliği’nin datalarına nazaran yılın birinci altı ayında, Ocak-Haziran 2024’e kıyasla toplam prim üretimi yüzde 51.6 artışla 576.8 milyar lirayı aştı. Üretim; hayatdışı branşında yüzde 47.9 artışla 498.3 milyar lira, hayat braşında yüzde 81.2 artışla 78.5 milyar liraya ulaştı.
Kamu personellerine yönelik artırım talepleri toplu mukavele sürecinde gündeme geldi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, önceki dönemlerde yapılan maaş düzenlemelerini anımsattı. Sendikalar ise yeni devir için artış beklentilerini açıkladı.
TÜİK tarafından açıklanan üretici fiyat endeksi bilgileri, ekonomik göstergelerdeki hareketliliğe işaret ediyor. Sanayi ve tarım kesimlerindeki değişimler piyasalar tarafından yakından takip ediliyor. Türkiye’nin üretim maliyetlerindeki gelişmeler, ekonomik dinamikler üzerinde tesirli olmaya devam ediyor.
Çin iktisadı, ABD ile ticaret uyuşmazlıklarına karşın yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 5,2 ile beklentilerin üzerinde büyüme gösterdi.
TÜİK’in açıkladığı tüketici fiyatları (TÜFE) ve Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi’nde (Yİ-ÜFE) gerçekleşen haziran artışlarıyla birinci 6 aydaki enflasyon farkları netlik kazanırken, temmuzda memur ve emekli aylıklarına yapılacak artışın yanında yılın ikinci yarısında uygulanacak Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve buna bağlı maktu vergi artışları da ortaya çıktı. Gözler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’da…
İktidar doğalgaza yüklü artırım yaptı. Zamanlama ise dikkat çekti. Artırım için konutlarda doğalgaz kullanımının en az olduğu yaz ayları tercih edildi. Ayrıyeten artırım temmuzda geldiği için de enflasyon üzerinden yılın ikinci yarısındaki memur maaşları, personel fiyatları ve emekli aylıkları artışlarına bir tesiri olmayacak.