Rusya-Ukrayna savaşı bitecek mi?: Dr. Adıbelli: ‘Barış, Kaf Dağı’nın ardında’
ABD Başkanı Donald Trump’ın Alaska ve Washington’da Rusya ve Ukrayna önderleri ile yaptığı görüşmelerin akabinde dünya kamuoyunda savaşın bitmesine yönelik beklentilere karşılık taraflar şimdi taban müştereklerde anlaşamadı. Görüşmelerin akabinde Moskova ve Kiev’in karşılıklı taviz istemeleri Trump’ın diplomatik kapasitesine ait kuşkuları artırdı. İkinci Beyaz Saray periyodunun birinci günlerinde Rusya’ya karşı sert açıklamalar yapan Trump, Şubat’ta Zelenski ile görüşmesinde çok sert bir tavır takınmıştı. Ağustos’taki 2. Zelenski görüşmesinde daha olumlu bir tablo ortaya çıksa da, Trump, Rusya’nın taleplerine ‘anlayışla’ yaklaşması nedeniyle Avrupa toplumunun tenkitlerinin gayesi oldu. Barış eforlarını Memleketler arası Alakalar Uzmanı Dr. Barış Adıbelli Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Adıbelli, Trump’ın diplomatik halini eleştirerek “Trump bu süreci yönetemedi. Barış, Kaf Dağı’nın ardında” dedi.
‘TRUMP’IN SIKINTISI İKİ KUTUPLU DÜNYA’
Adıbelli, Trump’ın asıl maksadının barış değil, Rusya ile bağları düzgün tutmak olduğunu belirterek, “Trump’ın Ukrayna üzere bir kaygısı yok. Alaska görüşmelerinde bile hakikat dürüst Ukrayna görüşülmedi. Rusya-ABD ikili alakaları normalleştirildi. Trump’ın asıl hayali eski günlerdeki üzere iki kutuplu dünyaya geri dönmek ve Rusya ile birlikte hareket ederek Çin’i dışlamak. Bir de Nobel Barış Ödülü’nü almak ve kendini akil, faziletli bir başkan üzere sunmak. Bunun nedeni de etekleri tutuştu, önümüzdeki devir kongreyi kaybetmesi bekleniyor. Saman alevi üzere her yere sıçrıyor” dedi. Adıbelli, ABD’nin bu uğurda kurduğu ‘dayatma diplomasisi’nin barış sürecine ziyan verdiğini tabir ederek, “ ABD, AB’ye hiçbir formda seçenek sunmuyor. Trump istiyor ki masada yalnızca Amerika ile Rusya otursun ve Avrupa ve Ukrayna ismine karar versin. Ancak Almanya, İngiltere, İtalya, ‘Rusya bizim hududumuzun tabanında, sen buradan çekip gittikten sonra biz burda Rusya ile karşı karşıya kalacağız’ diyor. Burada zorda kalan Avrupa Birliği ve Ukrayna oluyor” diye konuştu.
‘ZELENSKİ’YE SEÇİM VE YARGILANMAMA GARANTİSİ VERİLEBİLİR’
ABD’nin Zelenski’yi toprak odununa ikna etmeye çalışmasının Rusya’nın hayallerinin bir sonucu olduğunu tabir eden Adıbelli, “Kanaatimce ABD, Zelenski’ye seçim ve yargılanmama garantisi vererek onu toprak takasına ikna edecek. Lakin bu, dünya kamuoyunda hiç beğenilen karşılanmaz. Bu durumda Rusya ‘yenilmezlik’ unvanı almış olur. NATO, AB ve ABD karşısında yenilmeyen bir Rusya… Savaşa girip elinde Kırım ve Ukrayna’nın yüzde 20’si ile çıkmış bir Rusya. Ki Rusya bugün bile Kırım’ı milletlerarası alanda tescil ettirmiş durumda. ABD bugünden Kırım’ın ilhakını kabul ediyor” dedi. Trump’ın bunlara rağmen Rusya’ya karşı da agresif tavır sergilediğinin altını çizen Adıbelli, “Trump, Rusya’ya ‘2 hafta veriyorum’ diyerek tekrar tehdit etti. Tehditle barışa ikna edemezsiniz. Burada en temel kural müzakere ve karşılıklı diyalogdur. Karşınızdaki ülke Afganistan değil, karşınızda Kamboçya-Tayland savaşı yok. Tehdit ettiğiniz ülke Rusya” kelamlarını kullandı. Rusya’nın bugün askeri manada dünyanın en büyük 2. harika gücü olduğunu lisana getiren Adıbelli, “Rusya’nın 18 ay daha savaşabilme kapasitesi olduğu söyleniyor. Askeri manada müdahale etmediğiniz sürece Rusya’ya hiçbir şey yapamazsınız. Bu türlü tehditle, ambargoyla bu ülkeye bir adım attıramayacağınızı evvelki uygulamalardan gördük. O sebeple Trump artık bir şey yapamaz, stratejik eşik geçildi. Tüm dünya Trump’ın tarifeleri getirmekten öbür hiçbir şey yapmadığını gördü” dedi.
‘PUTİN AVANTAJDA’
ABD’nin bir moderatör üzere iki tarafın ortasındaki süreci kolaylaştırması gerektiğini savunan Adıbelli, “Herhangi bir tarafı yok sayarak ilerletilen barış süreci hüsranla sonuçlanır” dedi. Adıbelli, Putin’in şu an avantajlı pozisyonda olduğunu vurgulayarak, “Putin, Batı’nın bölünmüşlüğünü gördü. Daha fazla stratejik gayesi ele geçirmeden niçin teslim olsun? Rus tarafı bu işi vakte yayacak, sözlere boğacak ve gündemi değiştirecek. Şu an yeniden, geçmişteki üzere, Zelenski’nin meşruiyeti konuşuluyor. Emel, Batı’yı yorarak masada istenen ödünleri almak. Zira Rusya da bu kadar yıl süren savaşın hesabını sormak istiyor” açıklamalarını yaptı.
‘BARIŞ SÜRECİ ÇÖKTÜ’
Adıbelli, barış sürecinin geleceğine yönelik olarak ise, “Alaska ile başlayan barış süreci çökmüştür. Bana kalırsa barış hala Kaf Dağı’nın gerisinde. Çok optimist değilim. ‘Temkinli bir iyimserlik’ bile bana nazaran çok lüks bir tabir. Zira Rusya-Ukrayna ortasındaki çatışmalar tüm şiddeti ile devam ediyor. Kimse barışa ateşkese yönelik bir adım atmıyor. Sonuç olarak kaybeden Ukrayna ve Ukrayna halkı. Fakat şayet bu savaşı çözmezlerse bu savaş dünyanın yeni soğuk savaşını beraberinde getirir. Bu da milletlerarası güvenlik ve istikrar için çok da uygun bir gelişme olmaz” değerlendirmesini yaptı.
