Pek çok kesimi etkileyen ‘Halkı kin ve düşmanlığa sevk’ ve ‘hakaret’ suçunun çözümü Meclis’te bekliyor

CHP’nin teklifinde cumhurbaşkanına hakaret kabahatinden ötürü olan mahpus cezasının büsbütün kaldırılması istenirken, halkı kin ve düşmanlığa sevk cezası için de “şiddet içeren somut bir hücuma sebep olunması şartı” yer alıyor. Ayrıyeten bu cürmün yer aldığı hususa “Düşünce ve söz özgürlüğü kapsamında açıklama ve tenkitler bu kabahat tipi tarafından cezalandırılamaz” sözünün eklenmesi öneriliyor.

İktidar son devirde öğrencilerden gazetecilere, siyasetçilerden sanatkarlara kadar pek çok kısmı “halkı kin ve düşmanlığa sevk” ve “cumhurbaşkanına hakaret” üzere bahislerde suçlarken, CHP’nin bu başlıklarda Türk Ceza Yasası’nda değişiklik yapılması için verdiği yasa teklifi dört yıldır Meclis’te bekliyor. Şu anda Adalet Komisyonu’nda görüşülmeyi bekleyen teklif, birinci olarak ortalarında o devir CHP’nin küme başkanvekilliğini yapan Özgür Özel’in de bulunduğu CHP’li milletvekillerinin imzasıyla 17 Haziran 2021’de Meclis’e sunuldu. Lakin teklif geçmiş yasama periyodunda görüşülmedi.

Bunun üzerine CHP’nin TBMM Adalet Kurulu Sözcüsü Süleyman Bülbül, teklifin bu yasama devrinde görüşülebilmesi için 18 Ağustos 2024’te TBMM Başkanlığı’na önerge verdi. Bu kapsamda, teklif yenileme önergesinden bu yana 7 aydır Adalet Komisyonu’nda bekliyor. Teklifin münasebetinde Türk Ceza Yasası’nda tabir özgürlüğünü müdafaaya yönelik anaya ile bağdaşmayan kararlar yer aldığı belirtiliyor. Ayrıyeten maddelerdeki belirsizlikler nedeniyle “keyfi yargısal yorumlar yapıldığı” vurgulanıyor. Bu kapsamda teklifte cumhurbaşkanına hakaret, halkı kin ve düşmanlığa sevk ile Türk milletini ve devleti aşağılama hatalarında değişiklik öneriliyor.

‘DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ’ VURGUSU

İlk olarak teklifte cumhurbaşkanına hakaret hatasında yer alan “Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır” unsurunun büsbütün kaldırılması öneriliyor. Halkı kin ve düşmanlığa sevk hususu için ise “şiddet içeren somut bir akına sebep olması” halinde mahpus cezası verilmesi gerektiği belirtiliyor. Ayrıyeten birebir unsura “Düşünce ve söz özgürlüğü kapsamında açıklama ve tenkitler bu hata tipi istikametinden cezalandırılamaz” tabirinin eklenmesi öneriliyor.

Türk milletini ve devleti aşağılama kabahati için olan altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası için teklifte cezanın altı aydan bir yıla düşürülmesi öngörülüyor. Ayrıyeten birebir hatadan yeniden 300 gün kamu hizmeti ya da isimli para cezası verilmesi de yeniden CHP’nin teklifinde yer alıyor. Tekrar birebir unsura “Düşünce, söz ve basın özgürlüğü kapsamındaki açıklama, haber ve tenkitler bu hata tipi istikametinden cezalandırılamaz” tabirinin eklenmesi de isteniyor.