Patron da işçi de aynı fikirde: ‘Sorun sektörü bez, çaput gören politikalarda’

Türkiye’nin üretim ve ihracat gücü olan dokuma ve hazırgiyim bölümünde alarm zilleri çalıyor. 2022’de 1 milyon 225 bin bireye istihdam sağlayan dal, 2025’in birinci çeyreği prestijiyle 300 bine yakın kişiyi işsiz bıraktı. Sadece bu yılın ilk üç ayında 35 bin 460 kişi işten çıkarıldı, 2 bin 147 firma kepenk kapattı. Mayıs sonu prestijiyle 283 konkordato ilanıyla bölüm, inşaattan sonra en riskli ikinci alan haline geldi.

Son üç yıldır süratle daralan dalda yaşananları kıymetlendiren Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Eş Başkanı Toygar Narbay, 2022 2024 periyodunda resmi enflasyon yüzde 138 olarak açıklanırken birebir periyotta minimum fiyatta yüzde 249, siyaset faizinde yüzde 258 oranında artış olduğunu belirtti. “Giderler karşısında döviz kurundaki artışın sadece yüzde 101 arttığı bir mali tabloda hangi kesim ayakta kalabilir?” diyen Narbay, “2022’de vergi öncesi kârı yüzde on buçuk olan bir şirketin 2023 yılında kârı 5.6’ya düştü. 2025’te ise kâr oranı eksi 5” dedi.

Mevcut durumun, kur artışını baskılamaya dönük siyasetin ve yüksek faizlerin sonucu oluştuğunu vurgulayan Narbay, iki yıl üst üste ettikleri ziyan sonucunda şirketlerin özkaynaklarını kaybetme riskiyle karşı karşıya olduklarını tabir etti. Türkiye’nin en katma pahalı bölümünün dokumacılık olduğunu vurgulayan Narbay, şunları söyledi:

“Sektör kendi yaratmadığı bir sorunu kendisi çözemez. Dolar bazında yüzde 27 ek maliyet artışını işletmeler verimlilikle, katma pahayla, dizaynla vesaireyle çözemez. Net ihracata yüzde 10 oranında kur dönüşüm takviyesi sağlanmalı. Reeskont faizi, siyaset faizinin yarısı kadar olmalı ve faiz devir sonunda tahsil edilmeli. Çalışan başına 2 bin 500 TL dayanak, ölçek gözetmeksizin tüm dal firmalarına verilmeli.”

BEZ, ÇAPUT BAKIŞI

Tekstil Çalışanları Sendikası İstanbul Şube Başkanı Asalettin Arslanoğlu da 13 bin sendika üyesinin çalıştığı şirketlerin birçoklarında küçülme olduğunu belirtti. Artık dal içinde fabrikadan fabrikaya geçiş imkânının da kalmadığını söyleyen Arslanoğlu, personel fiyatlarıyla taban fiyat ortasındaki makasın da git gide daraldığını vurgulayarak şöyle konuştu: “İş hukuku, Çalışma Bakanlığı bir sektörde sendikaların imzaladığı en yüksek mukaveleyi, tüm dalda uygulama hakkına haizdir, diyor. Ancak bakanlık bunu uygulamıyor. Bu nedenle sendikalı işyeriyle sendikasız personel çalıştıran işyeri ortasında bir uçurum oluşuyor. Patronlar sendika kapıyı çaldığı vakit kurtulmak için elinden gelen her prosedürü deniyor” sözlerini kullandı.

Arslanoğlu, hem patronların hem de emekçilerin meselelerinin ana kaynağının hükümet siyasetleri olduğu öne sürerek “İktidar kesime bez, çaput gözüyle bakıyor” dedi.