Özgül fobilerle baş etme yöntemleri: Korkularınız hayatınızı sınırlamasın

Özgül fobi, kişinin makul bir obje, durum ya da canlı karşısında mantık dışı bir dehşet yaşaması durumudur. Yükseklik korkusu (akrofobi), uçak korkusu, kapalı alan korkusu (klostrofobi), hayvan korkusu ya da iğne fobisi en sık görülen tiplerdendir. Endişe karşısında kişi ağır dert, çarpıntı, nefes darlığı, titreme ve panik hissi yaşayabilir.
ÖZGÜL FOBİLERİN HAYATA ETKİSİ
Fobiler, kişinin gündelik hayatını önemli formda kısıtlayabilir. Örneğin uçak fobisi olan biri seyahat etmekten kaçınabilir, kapalı alan fobisi olan biri asansör kullanamayabilir. Bu durum hem iş hem de toplumsal ömürde meselelere yol açar.
ÖZGÜL FOBİLERLE YÜZLEŞMENİN YOLLARI
1. Endişeyi Kabul Etmek
Fobiyi bastırmak yerine varlığını kabul etmek, güzelleşme sürecinde birinci adımdır. “Benim bu türlü bir kaygım var” diyebilmek, farkındalık yaratır.
2. Bilgiyle Güçlenmek
Korkunun kaynağı olan obje ya da durum hakkında hakikat bilgi edinmek, beynin abartılı tehdit algısını azaltır. Örneğin uçak seyahatinin istatistiksel olarak en inançlı ulaşım yollarından biri olduğunu bilmek, dehşetin şiddetini hafifletebilir.
3. Kademeli Maruz Bırakma
Kaçınmak yerine küçük adımlarla dehşetle yüzleşmek tesirli bir sistemdir. Örneğin köpek fobisi olan biri evvel köpek fotoğraflarına bakabilir, sonra uzaktan gözlemleyebilir, akabinde denetimli halde yakınlaşabilir.
4. Gevşeme ve Nefes Egzersizleri
Kaygı anında derin nefes almak, kasları gevşetmek ve vücut farkındalığı oluşturmak panik hissini denetim etmeye yardımcı olur. Nizamlı yapılan meditasyon ve yoga da tasayı azaltır.
5. Profesyonel Dayanak Almak
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Fobilerin en tesirli tedavi sistemlerinden biridir.
EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma): Travmatik kökenli fobilerde hayli yararlıdır.
İlaç Tedavisi: Şiddetli dert bozukluklarında doktor kontrolünde kullanılabilir.