MEB’e bağlı okullarda velilerden para talebi: Ücretsiz eğitim ‘kağıt’ üzerinde kaldı!
Yeni eğitim-öğretim yılının başlamasına sayılı günler kala, yurttaşlar “parasız eğitim” hakkından mahrum bırakılıyor. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) genelgesinin bilakis; okul idarelerince ilkokul kurumlarından velilerden “bağış” ismi altında para ile çeşitli kırtasiye ve hijyen araç-gereçleri isteniyor. Bunun yanı sıra bakanlığın okulöncesinde “katkı payını” mecburî tutması da eğitimde ekonomik ezaları artırıyor. Bartın Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü’nün kelam konusu katkı hisselerini bin 500 TL’den 3 bin TL’ye yükselttiği verilmemesi durumunda velilerin mahkemelerle korkutulduğu öğrenildi.
2025-2026 eğitim-öğretim yılının başlamasına kısa müddet kala, eğitimde tartışmalar alevlendi. Ulusal Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı okulöncesi ile ilköğretim kurumlarında kayıt sürecinde velilerden para alınıyor. Bu kapsamda okul idarelerince; okulöncesi eğitim kurumlarında velilerden “katkı payı”, ilköğretim kademesinde ise “temel ihtiyaç” ve “okul giderleri” münasebet gösterilerek “bağış” ismi altında para toplanıyor.
BAKANLIK ‘YÖNETMELİĞİYLE’ YASALLAŞTIRMIŞTI
Bakanlık; 2023’te “Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği”nde yaptığı değişiklikle okulöncesi eğitim kapsamında okullarca velilerden çocukların temel muhtaçlıklarını, öz bakım süreçlerini ve eğitim izlencesinin uygulanmasını desteklemek maksadıyla “katkı payı” alınmasını zarurî tutmuştu. Böylelikle bakanlık eğitimin bir kademesinde “kayıt parası” alınmasını yasallaştırmıştı. Okulöncesi kademesindeki bu uygulama, eğitimde ıstırapların hâlâ yaşanmasına neden oluyor.
KATKI HİSSELERİ YÜZDE 100 ZAMLANDI
Bartın İl Milli Eğitim Müdürlüğü; 2024’te bin 500 TL olan katkı hissesini bu eğitim-öğretim devrinde 3 bin TL’ye çıkardı. Velilere imzalatılan “Okul Öncesi Veli Sözleşmesi”nde ise bu katkı hissesinin her ayın 15’inde toplanacağı, eylül ayı ile yarıyıl tatilinde de tam olarak alınacağı, kontrata uyulmaması halinde ise mahkemeye verileceği belirtiliyor. Bununla birlikte aktarılana nazaran velilerden kayıt sırasında A4 kâğıdı, çöp poşeti üzere araç-gereçler de isteniyor.
BAĞIŞ YOKSA İŞ DE YOK!
Bu mukavelenin yanı sıra; okul aile birliklerince de velilere ileti gönderildi. Gönderilen bildiride velilerden katkı hissesinin yanı sıra “bağış” ismi altında para toplandığı da ortaya çıktı. Kelam konusu iletide bağışın “okul işçisinin maaşının ödenebilmesi için” toplandığı belirtilirken, bağışların toplanamaması durumunda işçinin işine son verileceği, bu durumda okul işlerinin velilere yaptırılacağı aktarıldı.
BAKANLIĞIN TALİMATI ‘GENELGEDE’ SONLU KALDI
Okulöncesi eğitim kademesinde bu sorun yaşanırken, ilköğretim kademesinde ise okul idarelerinin bakanlığın genelgesine uygun hareket etmediği öğrenildi. MEB’in “2025-2026 Eğitim ve Öğretim Yılına Ait İş ve İşlemler” genelgesinde velilerden “kayıt parası yahut diğer isim altında mecburî olarak fiyat alınmayacağı” karara bağlanıyor. Buna rağmen okul idareleri ise “bağış” kılıfıyla para alarak bu genelgeyi çiğniyor.
‘VELİDEN 12 BİN TL İSTENDİ’ İDDİASI
Bu kapsamda Ankara Sincan’da bulunan Süleyman Şah Ortaokulu’ndaki kayıt sıkıntıları dikkat çekti. Cumhuriyet’in edindiği bilgilere nazaran; ortaokuldaki anaokuluna çocuğunu kaydetmek isteyen bir veliden okul idaresince bir eğitim-öğretim yılı için toplam 12 bin 150 TL “katkı payı” istendi. Bu fiyat aylık bin 350 TL’ye denk gelirken, okul idaresi aylık olarak bu fiyatın velilerden toplanmasının güç olduğu için periyot başında toplu alıyor.
PARA YETMİYOR, HİJYEN ARAÇ-GEREÇLERİ DE VELİLERDEN
Bu duruma veli reaksiyon gösterince de okul idaresinin; “Devlet bunu istiyor, yapabilecek bir şeyimiz yok. Onlara söyleyin” dediği aktarıldı. Bu katkı hissesinin yanı sıra velilerden; tuvalet kağıdı, sabun ve havlı kağıdı için temel “hijyen” araç-gereçlerinin de istendiği bildirildi. Tıpkı okulda ortaokul öğrencileri içinse bir fiyat talep edilmezken; ‘öğrenciler için kullanacağız’ denilerek 2 top A4 kağıdı, 1 adet tahta silgisi, 3 adet tahta kalemi, toplu iğne ve mavi klasör evrak istendiği belirtildi. Bu gereçlerin karşılanmaması durumunda ise velilerden “sınav ücreti” alınacağı okul idaresince kaydedildiği de edinilen bilgiler ortasında bulunuyor. ANKARA
‘BAKANLIK OKULLARA 20 BİN TL GÖNDERİYOR’
Konuya ait gazetemiz Cumhuriyet’e açıklamalarda bulunan Eğitim-İş Ankara 1 Nolu Şube Başkanı Turgay Kaçan; “Bakanlık okullara kırtasiye parası olarak 20 bin TL üzere bir ölçü para gönderir. Bu ölçü öğrenci sayısına nazaran de değişir. 20 bin TL okullara yetmediği için bunu velilerden bağış ismi altında ve resmi olmayan yollardan para toplayarak temin ediyorlar. İmam-hatip okullarına sonuna kadar kaynak ayrılıyor; lakin ilkokul, lise ve ortaokullara az kaynak ayrılıyor. Bu durum da maalesef eğitimin paralı hale gelmesini sağlıyorlar” dedi.
‘YASAL DEĞİL ANCAK OKULLAR ÖDENEKSİZ BIRAKILIYOR’
Eğitim-Sen 4 Nolu Şube Başkanı Gülhan Şimşek ise Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada uygulamanın yasal olmadığını belirtti. Şimşek, “Okullara ödenek gönderilmediği bilinen bir gerçek. Bakanlık velilerden fiyat alınamaz diyor fakat okullara da ‘başınızın dermanına bakın’ deniyor. Böylelikle okul aile birlikleri üzerinden bağış ismi altında para toplanıyor. Bu durum büsbütün kanunlara aykırı” dedi.
