Kurtuluş ve kuruluşun gazetecisi: Yunus Nadi
Gazetemizin kurucusu, Cumhuriyet İhtilallerinin savunucusu ve Atatürk’ün çaba arkadaşı Yunus Nadi, son nefesine kadar Kemalist ihtilali yurttaşlara yanlışsız anlatmak için gayret harcadı.
Gazetemizin kurucu başyazarı, Ulusal Uğraş ve ihtilalin gazetecisi, milletvekili Yunus Nadi, 80 yıl evvel bugün ortamızdan ayrıldı. Hem Ulusal Mücadele’nin basın ayağında hem de Cumhuriyet gazetesinin halk ve ihtilal ortasında köprü kurmasında değerli bir misyon üstlenen Nadi için Edirnekapı Şehitliği’ndeki mezarı başında anma merasimi düzenlenecek.
Gazetemizin kurucu başyazarı, “devletin idare biçiminin Cumhuriyet olması” için yapılan değişiklik önergesini Meclis’e getiren Anayasa Komisyonu başkanı ve 1910’da tanıştığı ulu başkan Mustafa Kemal Atatürk’ü kamuoyuna tanıtan gazeteci Yunus Nadi, 1879’da Fethiye’de Seyidler köyünde doğdu. Gazetecilik ve müelliflik hayatına Baba Tahir’in çıkardığı Malumat gazetesinde başladı. Meşrutiyetin ilan edilmesi üzerine İstanbul’a döndü. İkdam ve Tasvir-i Efkâr gazetelerinde yurt sıkıntılarını işleyen yazılarıyla dikkat çekti. 1910’da Selanik’te çıkan İttihat ve Terakki’nin yayın organı Rumeli gazetesinde başyazarlık yaptı. 1911 yılında Mustafa Kemal’i kamuoyuna tanıtan birinci gazeteci oldu. Sonraki yıl Mebusan Meclisi’ne Aydın milletvekili olarak katıldı.
KURULUŞUN SESİ
Kurucusu olduğu ve 2 Eylül 1918’de yayın hayatına başlayan Yeni Gün gazetesi, yayınını aralıklarla 12 Nisan 1920’ye kadar sürdürdü. Yunus Nadi’nin Ulusal Bağımsızlık Savaşı’na dayanak olmak için Ankara’ya geçmesiyle “Anadolu’da Yeni Gün” olarak Ankara’dan yayımlanmaya başladı. Ulusal Mücadele’nin en güç devrinde kuruluşun ve kurtuluşun sesi olan gazete, “rejimi rejimin ismiyle savunma misyonuyla yayın hayatına başlayan ve ismini Atatürk’ün koyduğu Cumhuriyet gazetesinin tarihi süreçteki öncülüdür. 28 Haziran 1945’te Cenevre’de hayatını yitiren Nadi, bu tarihe dek Cumhuriyet gazetesinde başyazarlık yaptı.
Nadi, 7 Mayıs 1924’te Cumhuriyet’in birinci sayısında gazetesinin “vazgeçilmez varlık nedenini” ve “yayın politikasını”, “Cumhuriyet yalnızca Cumhuriyetin, bilimsel ve yaygın sözüyle demokrasinin savunucusudur. Cumhuriyet ve demokrasi fikir ve asıllarını yıkmaya çalışan her kuvvetle uğraş edecektir. Memlekette halkın halk tarafından halk için yönetimi bizim ülkümüzdür. Ve biz yalnız bu ülkünün esiriyiz. Diğer bir kuvvetin değil” kelamlarıyla okurlarına aktarmıştı.
Tarihçi Doç. Dr. Mehmet Emin Elmacı, Yunus Nadi’nin Atatürk’e olan inancını “Yunus Nadi, Mustafa Kemal Paşa’ya ve onun Türk tarihinde yeni bir sayfa açacağına en başından beri inanıyordu. Kurduğu gazetesinin isminde tercih ettiği Yenigün bile bu inancın bir yansımasıydı” kelamlarıyla söz etmişti.
