Küba’da tarihi adım: Cinsiyet değişikliği artık beyanla mümkün
Küba Halkın Gücü Ulusal Meclisi, geçtiğimiz cuma günü oybirliğiyle kabul ettiği yeni Nüfus Sicil Yasası ile yetişkin bireylerin şahsî müracaatla yasal cinsiyet değişikliği yapabilmesini onayladı.
Bu yasa, trans bireylerin uzun müddettir lisana getirdiği cinsiyet kimliğinin yasal olarak tanınması talebini karşılamış oldu. Adalet Bakanı Oscar Manuel Silvera Martínez, maddeyi meclise sunan isimdi.
Yasa metnine nazaran, cinsiyet değişikliği için beden görünümünün ya da cinsiyet organlarının değiştirilmiş olması gerekmiyor. Ameliyat ya da hormon tedavisi üzere tıbbi müdahaleler koşul koşulmuyor.
CİNSİYET DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN YENİ KOŞULLAR
Yasaya nazaran, bir kişi ömrü boyunca en fazla iki sefer cinsiyet değişikliği müracaatında bulunabilecek. Müracaat yapabilmek için 18 yaşından büyük olmak koşulu aranıyor. Şayet kişi birinci değişikliği reşit olmadan yapmışsa, yetişkin olduktan sonra ikinci bir müracaatta bulunabilecek.
Ayrıca bireyin cinsiyet değişikliği bilgileri, “hassas veri” kapsamında sonlu erişimle korunacak.
İNTERSEKS BEBEKLER İÇİN DE YENİ DÜZENLEME
Yeni yasa, interseks (doğuştan net cinsiyet özellikleri olmayan) bebeklerin yasal statüsünü belirleyen kararlar de içeriyor. Bu durumda, çocuğun baskın fizikî özelliklerine nazaran ebeveynler yasal cinsiyete karar verecek.
İlerleyen yaşlarda, çocuk farklı bir cinsiyeti tercih ederse, ailesinin isteğiyle değişiklik yapılabilecek. 18 yaşına ulaşan bireyler ise kendi beyanlarıyla bu hakkı kullanabilecek.
TRANS TOPLULUĞUNDAN TAKVİYE GELDİ
Küba’da şimdiye kadar trans bireylerin kimlik dokümanlarında cinsiyet değiştirmesi, hayli yavaş ve bürokratik bir süreçti. Birçok kişi sırf isim değişikliğiyle yetinmek zorunda kalıyor, bu da yasal çelişkiler ve ayrımcılık yaratıyordu.
Yeni yasa bu boşluğu doldurarak trans bireylerin tanınmasını kolaylaştırdı. 2022 yılında kabul edilen Aile Yasası, eşcinsel evliliğe müsaade verse de, cinsiyet kimliğine ait bu cins bir düzenlemeyi içermiyordu.
Trans erkeklerden oluşan Translúcidos isimli Kübalı sivil toplum kuruluşu maddeyi memnuniyetle karşıladı. Fakat açıklamalarında, yasanın “cinsiyet” yerine “biyolojik cinsiyet (sex)” terimini kullanmasını eleştirerek, daha kapsayıcı bir lisanın tercih edilmesi gerektiğini belirttiler.
