Kişisel veri talep eden uygulamalara ilişkin uyarı
Yapılan açıklamaya nazaran, Kaspersky, “28 Ocak Data Saklılığı Günü” yaklaşırken, tanınan ve günlük uygulamaların kullanımı sırasında göz gerisi edilen saklılık risklerine ait bilgilendirmede bulundu.
Yapay zeka odaklı data takibi ve varsayıma dayalı analitiğin yükselişiyle, bu tıp uygulamalarla alakalı saklılık riskleri, her zamankinden daha kıymetli hale geldi. Kaspersky, 2024’te dünya genelinde kullanıcı davranış datalarını toplayan 49 milyardan fazla internet izleyici örneği tespit etti.
Her gün kullanılan çevrim içi uygulamalar, kullanıcılara ilişkin hassas bilgileri sessizce toplayabiliyor. TikTok, Instagram ve Threads üzere toplumsal medya uygulamalarının, kullanıcının pozisyonu, tarama alışkanlıkları ve ses dataları hakkında daima data toplaması, değerli riskler teşlil ediyor.
Sosyal görüntü yahut fotoğraf uygulamaları, imgeleri ve gömülü meta bilgilerini tahlil etmek üzere, kullanıcıların fotoğraf ve görüntülerine erişmek için yapay zeka kullanabiliyor. Bu durum, potansiyel olarak coğrafik pozisyonu da açığa çıkarabiliyor.
Alışveriş uygulamaları ise satın alma geçmişi, pozisyon ve hatta fizikî mağazaların yakınında çevrim dışı bulunmayla ilgili dataları toplayabiliyor. Toplumsal medya uygulamalarına misal halde, perakendeciler, kullanıcıların çevrim içi ve çevrim dışı hareketlerini izleyerek, müşteri alışkanlıkları ve davranışlarının detaylı bir profilini oluşturabiliyor.
Sağlık ve fitness uygulamaları da üçüncü taraflarla paylaşılabilen sıhhat ölçümleri ve günlük rutinler üzere kullanıcıların mahrem ferdî datalarından kimilerini toplayarak, bir kullanıcının canlı profiline ulaşabiliyor.
“Yeni uygulamalara ve aygıtlara kendini kaptırmak çok kolay”
Açıklamada görüşlerine yer verilen Kaspersky Güvenlik ve Zımnilik Uzmanı Anna Larkina, teknolojinin hayatın ayrılmaz bir kesimi haline gelmesi nedeniyle kullanıcıların potansiyel saklılık ödünlerini göz önünde bulundurmadan, yeni uygulamalara ve aygıtlara kendini kaptırmasının çok kolay olduğunu belirtti.
Birçok uygulamanın, kolay kullanım ve yapay zeka takviyesi üzere özelliklerle kullanıcıları cezbetmek için tasarlandığını vurgulayan Larkina, “Ancak yüzeyin altında, birçok kullanıcının farkında olmadığı, acımasız bir data toplama süreci gerçekleştiriyorlar. Geleceğe baktığımızda, akıllı aygıtların ve yapay zeka dayanaklı uygulamaların çoğalması, bilgilerimize kimin ve ne hedefle eriştiğini ayırt etmeyi daha da zorlaştıracak.” değerlendirmesinde bulundu.
Gizlillik talep etmenin, olağan bir durum yerine bir “lüks” haline geldiğini kaydeden Larkina, “Kullanıcıların bu türlü bir dünyada, durup bir adım geri atmaları, verdikleri müsaadeleri incelemeleri ve uygulamalara ferdî hayatlarında bir pencere açmadan evvel şeffaflık talep etmeleri, kritik değer taşıyor.” sözlerini kullandı.
