Kalp hastalıklarına karşı nasıl korunuruz? Uzmandan hayati tavsiyeler
Prof. Dr. Adem İlkay Diken, dünyada en sık görülen mevt nedenlerinin başında gelen kalp ve damar hastalıkları hakkında kıymetli değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Adem İlkay Diken, kalp damar hastalıkları içinde damar sertliği yahut damar kireçlemesi olarak bilinen aterosklerotik kalp hastalığının da en çok vefata neden olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Adem İlkay Diken, “Yıllar içerisinde yaptığımız birçok davranış, beslenmemiz ve genetik mirasımız karşımıza kalp ve damar hastalığı olarak gelebiliyor. Kalp damar hastalıkları birden fazla vakit multifaktöriyeldir. Yani tek şu nedenden ötürü bir beşere kalp hastası olacaktır demek biraz güçtür. Birçok faktör yıllar içerisinde kronik tabanda birleşerek kişiyi en sonunda kalp ve damar hastası edebilir. Bunların başında birtakım kronik hastalıkları sayabiliriz. En kıymetlilerinden bir tanesi şeker hastalığıdır. Şekeri gün içinde çok yüksek saptamasak dahi yıllar içerisinde birike birike artık damarlarımızda yaygın kireçlenmeye yol açabilmektedir. Onun dışında yüksek tansiyon ve kolesterol damarlarımızı sertleştirerek kalbimize ve damarlarımıza ziyan verebilir. Ayrıyeten birtakım berbat alışkanlıklar sigara ağır alkol tüketimi, obezite, istikrarsız beslenme, antrenmandan uzak, fizikî aktivitenin hiç olmadığı ya da sistemsiz olduğu bir hayat usulü risklerin başında geliyor” dedi.
30’LU YAŞLARDA BAYPAS OLURLAR
Prof. Dr. Adem İlkay Diken, insanların atardamarına ne kadar yeterli bakarsa biyolojik yaşının da o kadar düzgün olacağını anlattı. Diken, atardamarı sağlıklı olan insanların 90’lı yaşlarda bile efor kısıtlaması olmadan yaşadığını lakin atardamarlarına uygun bakmayanların 30’lu yaşlarda bypass olduğunu, stent takıldığını kaydederek şu bilgileri verdi:
“Genetik mirasımızı değiştiremeyiz ancak uyanık olmamız için uyarıcı olabilir. Ailenizde kalp damar hastalığı olan var ise kesinlikle erken yaşta denetim yaptırmasında yarar var. Şeker, tansiyon ve kolesterol yakından takip edilmeli. Ne kadar erken davranılırsa ne kadar titiz davranılırsa gelecek için hoş bir yatırım yapılmış olur. Natürel bir de berbat alışkanlıklar var. Bunların başında sigara tüketimi geliyor. Sigara da tek başına hiçbir kronik hastalığı olmayan, hiçbir genetik hastalığı olmayan bireyde bile bir süre sonra atardamarlarında çok önemli sertleşmeye daralmaya yol açabilmektedir. Sigarının giderek azalan yaşlarda anjiyolar, stentler, bypass cerrahisini yapmamızda tahminen de en büyük nedeni olsa gerek diye düşünüyorum. Beslenme de çok kıymetli. Bel etrafının erkeklerde bilhassa 82 santimetreden fazla olması santral obezite yani göbek etrafı yağlanmanın fazla olması şahıslarda uzun periyotta atardamarlara maalesef çok çok büyük ziyanlar verebilmektedir. Beşerler atardamarlarına ne kadar uygun bakarsa biyolojik yaşı da o kadar yeterli olur.”
KALP CERRAHİSİNDE TEKNOLOJİK YENİLİKLER
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte kalp cerrahisinde de değerli yenilikler yaşandığını da hatırlatan Prof. Dr. Adem İlkay Diken, evvelce imkansız üzere gözüken birçok ameliyatın artık Türkiye’deki rutin olarak yapıldığını, klasik anjiyo formüllerine ek olarak sanal anjiyo teknikleri sayesinde, damar sıhhati birkaç saniye içinde değerlendirilebildiğini anlattı.
Diken, cerrahi aletlerin gelişmesi sayesinde, evvelce büyük kesilerle yapılan ameliyatlar artık göğüs altı yahut koltuk altından küçük kesilerle gerçekleştirildiğini kaydederek, “Kalbi durdurup dolanımı sağlayan kalp-akciğer makineleri daha inançlı hale geldi. Bu da daha uzun süren ve çoklu hastalıklara birebir anda müdahale imkanı tanıyor. İlaç teknolojilerindeki gelişmeler de dikkat alımlı. Bilhassa yeni kuşak kolesterol ilaçları sayesinde, evvelce tedavi edilemeyen birçok kronik durum artık daha kolay yönetilebiliyor. Kalp sıhhatinin kesinlikle ve kesinlikle ihmal edilmemesi gerektiğini kişinin bilmesi çok kıymetli. Vaktinde yapmadığı yatırımlar katiyetle ömrü boyunca tahminen de geri dönüşü olmayacak biçimde karşısına çıkacak. Şayet kişinin ailesinde bir kalp hastası varsa ve bu bilhassa genç yaşlarda olmuşsa, şeker, kolesterol, tansiyon üzere bir hastalığı varsa obezitesi varsa gerilimli ve hareketsiz bir hayat biçimi kelam mevzusuysa ve sigara içiyorsa kesinlikle bir denetim randevusu alarak bir adım atmalarını tavsiye ediyorum” diye konuştu.
