İskenderpaşa siyasetten yargıya uzanan bir güç ağına dönüştü: Cemaat-tarikat düzeni büyüyor
Menzil, Parıltıcılar ve Süleymancılarla birlikte Nakşibendi tarikatının Halidi kolunun Türkiye’deki ayaklarından İstanbul merkezli İsmailağa, Erenköy ile İskenderpaşa cemaatlerinin de varlığı dikkat çekiyor. Tarikatının Halidi kolunun Türkiye’de yayılmasına öncülük eden İskenderpaşa cemaatinin kökenleri Osmanlı’ya kadar dayanıyor.
Cemaatin kurucusu İstanbul Fatih’teki İskender Paşa Camisi’nin imamı M. Zahit Kotku (1897-1980), Halidi kolunun Türkiye’de gelişmesinde değerli rol oynayan Ahmet Ziyaüddin Gümüşhanevi’nin (1813-1893) öğrencilerinden Tekirdağlı Mustafa Feyzi Efendi’nin öğrencisiydi. Zahit Kotku’nun vefatının akabinde cemaatin başına Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk-İslam Edebiyatı Kürsüsü’nün eski liderlerinden Mahmut Esad Coşan geçti. Coşan’ın 2001’deki vefatının akabinde cemaat postuna oğlu Nurettin Coşan oturdu.
BABASININ MÜSAADEDEN GİTTİ
Diyanet’in raporunda, Zahit Kotku’nun üniversite öğrencileri ve bürokratik kesim üzerinde tesirinin olduğu vurgulanarak “İskenderpaşa cemaatinin dergâhtan cemaate dönüşme sürecinde partileşme, vakıflaşma, dergi-yayıncılık ve şirketleşme halinde dört basamaktan kelam edilmektedir. Nurettin Coşan babası Esad Coşan’ın ortaya koyduğu çerçeve dahilinde ticaretten siyasete, eğitimden kültüre, etraftan spora çeşitli alanlara dair faaliyetlerde bulunmaktadır” tespiti yapıldı.
Esnek yapısı yararıyla, potansiyel olarak genişleme imkanı bulunduğunun vurgulandığı cemaat için Diyanet’in raporunda, “Türkiye’de tarikat-siyaset-ticaret bağlantısı bağlamında İskenderpaşa cemaati değerli bilgiler barındırmaktadır” tespitinin yapılması ise dikkat çekti.
İskenderpaşa cemaatinin kurucusu Kotku’nun ismi bir caddeye verilmişti.
YARGI AYAĞI: HAKYOLCULAR
Açtığı kuruluşlarla İskenderpaşa cemaati büyük bir ekonomiksiyasi güce dönüşmüş durumda. Cemaate bağlı kuruluşlar ise şunlar: Hakyol Vakfı, Server Holding, Asfa Eğitim Kurumları, Akra FM, Sağduyu Partisi, İspa-Tur, Server Yayınları, Kadın ve Aile Dergisi, Zinde Gençlik Spor ve İzcilik Kulübü, Server Gençlik. Bu yapıların ortasında ise en dikkat çeken küme yargıda örgütlendiği bilinen Hakyolcular (Hakyol Vakfı).
Özellikle Hakyolcuların, yargının en üst müracaat mercisi Anayasa Mahkemesi’nde (AYM) önemli bir taraftarı bulunuyor. Diyanet’in raporunda Hakyol Vakfı için “Yurt çapında örgütlenmiş, cemaat mensupları tarafından etraftan insan haklarına, tarihi yapıtların restore edilmesinden bayan problemlerine kadar geniş bir alanda faaliyet gösteren, sayısı yüzleri bulan dernek hizmete açılmıştır” bilgisi yer alıyor.
EĞİTİMDE KUŞATMAYI SAĞLAYAN CEMAAT: ERENKÖY
İstanbul merkezli Erenköy cemaati Nakşibendi tarikatının Halidi kolunun Türkiye’deki kıymetli ayaklarından birini oluşturuyor. Cemaatin; okullar, kurslar vb. faaliyetlerde bulunan “Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı”, “Muradiye Kültür Vakfı” ve “İlmi Araştırmalar Merkezi” yapılanmaları bulunuyor. Hüdayi Vakfı’nın Balkanlar, Kafkaslar, Orta Asya ve Afrika olmak üzere 30’u geçkin ülkede eğitim, basın-yayın ve sosyalkültürel faaliyetleri bulunuyor.
Vakıf, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın dayanağıyla “7 farklı lisandaki 53 çeşit ders kitabından toplam 119 bin 500 adet basım ve 19 ülkede dağıtım” projesini üstlenmesiyle anımsanıyor.
Vakfın 1992’den bu yana 30’u aşkın ülkede ilahiyat ve dengi fakülteler, ilahiyat yüksekokulları, öğretmen okulları, imam enstitüleri, araştırma merkezleri, imam-hatip ve dengi okullar, kültür merkezleri, Kuran kursları, öğrenci yurtları, kreş ve yetimhanelerden oluşan 135 eğitim kurumu bulunuyor.
Diyanet raporuna nazaran; vakıf bu kurumlarda 10 bin örgün, 35 bin yaygın öğrenciye hizmet sunuyor. Vakfın yurtdışından 56 doktora, 50 haseki eğitim programı, 2 bin 200 lisans düzeyi ve 1800 Kuran kursu olmak üzere yaklaşık 4 bin 500 öğrenciyi Türkiye’ye getirdiği ve mezun ettiği belirtiliyor. Cemaatin “Hüdayi Kuran Merkezi”, “Hüdayi Tıp Merkezi” ve “Sami Efendi Vakfı” ismiyle eğitim kuruluşları da bulunuyor.
