İmamoğlu’nun paylaşımlarını sokakta dağıtmıştı… Tutuklu Avukat Burak Saldıroğlu’ndan AYM’ye ‘ifade özgürlüğü’ başvurusu

CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu‘nun X hesabının engellenmesinin akabinde, paylaşımlarını sokaklarda dağıtan ve bu manzaraları toplumsal medya hesabında paylaşan avukat Burak Saldıroğlu, 92 yaşındaki bir vatandaşın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elini öpmesiyle ilgili toplumsal medya paylaşımında “Erdoğan aklı yerinde bir insan olsa utana sıkıla iki büklüm olurdu burada” sözünü kullandığı gerekçesiyle, Cumhurbaşkanı’na hakaret suçlamasıyla tutuklanmıştı.

Saldıroğlu, Avukat Hakları Grubu üyesi avukatı Çağlar Dilber aracılığıyla AYM’ye önlem talepli ferdî müracaatta bulundu.

Başvuru dilekçesinde, Saldıroğlu’nun “kişi hürriyeti ve güvenliği” ve “ifade özgürlüğü” haklarının ihlal edildiği belirtildi. ANKA Haber Ajansı’nın ulaştığı müracaat dilekçesinde, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin birtakım unsurlarına atıf yapılarak, şunlar kaydedildi:

“Siyasetçilere yönelik tenkitlerin müsaade verilen hudutlarının özel bireylere göre daha geniş olduğu gerek iç hukukumuzda gerekse memleketler arası mahkeme kararlarında yerleşmiş bir unsurdur. Bu prensibin münasebeti, siyasetçilerin, özel bireylerden farklı olarak, gazetecilerin ve halkın yakın kontrolüne açık olan, kamuoyuna mal olmuş kişi haline gelmeyi bilerek tercih etmeleridir.

Nitekim, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ihdası ve Cumhurbaşkanının ‘nitelik ve tarafsızlığı’nı düzenleyen Anayasa’nın 101. hususunda yapılan değişiklik sonrasında, anılan unsur başlığı ‘Adaylık ve seçimi’ olarak değiştirilmek ve ‘Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer’ ibaresi yürürlükten kaldırılmak suretiyle yine düzenlenmiştir.

Bu prestijle, Cumhurbaşkanının birebir vakitte ‘tarafsız olmayan siyasi bir kimliğe’ sahip olduğunun kabulü kaçınılmazdır. Kaldı ki, mevcut Cumhurbaşkanının halihazırda bir siyasi partinin genel başkanlığı vazifesini yürütmesi dikkate alındığında, kamuoyunun yakından tanıdığı ve her türlü tenkide açık bir figür olmayı kendi iradesiyle tercih ettiği konusunda rastgele bir tereddüde yer yoktur.”

AİHM KARARINA DİKKAT ÇEKİLDİ

“Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Vedat Şorli v. Türkiye kararı da açıkça göstermektedir ki, Cumhurbaşkanına yöneltilen tenkitlerin cezai yaptırımlarla bastırılması, demokratik toplum nizamıyla uyuşmaz ve tabir özgürlüğünün ihlali manasına gelir. Anayasa Mahkemesi de siyasetçilerin, kamuoyunca tanınan şahısların ve kamusal yetki kullanan görevlilerin gördükleri fonksiyon nedeniyle daha fazla tenkide katlanmak durumunda olduklarını ve bunlara yönelik tenkidin hudutlarının çok daha geniş olduğunu her vakit vurgulamıştır.

Kuvvetli hata kuşkusunun kanıtlanamadığı açıktır. Tutuklamanın temel şartının dahi sağlanamadığı somut olayda, basmakalıp sözlerle tutuklama kararı veren Sulh Ceza Hakimliği ve tutuklama kararına itirazı reddeden Asliye Ceza Mahkemesi, ‘suçun kanunda yazılı ceza ölçüsüne nazaran şüphelinin kaçacağı, saklanacağı kuşkusunun bulunması nedeniyle tutuklama sebeplerinin mevcut olduğu’ münasebetine dayanmıştır. Lakin somut olayın şartları dikkate alınmaksızın, müracaatçının tutuklandığı adliyeye yaklaşık yüz metre arada ofisi bulunan, haftanın birçok günü birebir adliyede duruşmalara katılan ve iş takibi yapan bir avukat olduğu; sabit ikametgahında gözaltına alındığı üzere değerli konular göz arkası edilerek, alt hududu bir yıl mahpus cezası olan bir hatadan ötürü infazdan kaçma ihtimali bulunduğu gerekçesiyle tutuklama kararı verilmesi, açıkça Anayasa’nın 19. unsuruna terslik teşkil etmektedir.

Sonuç olarak, müracaatçının savunması ve belge kapsamına nazaran somut olayda tutuklama için gerekli olan kabahat işlendiğine dair kuvvetli belirtinin ortaya konulamadığı, kaçma ve kanıt karartma mümkünlüğünün da kelam konusu olmadığı, hasebiyle tutuklama nedenlerinin bulunmadığı, kabahatin çeşidi, cezanın alt ve üst hududu itibariyle tutuklamanın gerekli ve ölçülü olmadığı açık olup, müracaatçının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı ihlal edilmiştir.”

Başuruda, AYM’den, Saldıroğlu’nun “Cumhurbaşkanına hakaret” kabahatinden tutuklanmasına ait Sulh Ceza Hakimliği kararı ve bu karara itirazı reddeden Asliye Ceza Mahkemesi kararı ile oluşan hak ihlallerinin tespit edilmesi ve 500 bin lira manevi tazminata hükmedilmesi talep edildi.