Harediler çekildi: Netanyahu’nun koalisyonu çatırdıyor

İsrail basınına yansıyan haberlere nazaran, Haredi Degel HaTorah Partisi, Netanyahu başbakanlığındaki çok sağcı hükümetten ve koalisyondan çekildiğini açıkladı.

Degel HaTorah Partisi’nin hükümetten çekildiği tarafındaki açıklaması, partinin dini önderlerinden haham Moshe Hillel Hirsch ile Dov Lando’nun parti yetkililerine bugün gönderdiği mektubun akabinde geldi.

Çekilme kararının açıklanmasından evvel Haredi partilerin İsrail Meclisi Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein ile görüştüğü ve kendilerine sunulan taslaktan mutlu olmadıkları belirtildi.

Diğer bir hükümet ortağı Ultra Ortodoks Şas Partisi’nin de birebir görüşleri taşıdığı, ancak şimdi bir açıklama yapmadığı bildirildi.

Degel HaTorah Partisi hahamlarının, parti yetkililerine gönderdiği mektupta, bu akşama kadar yasa tasarısının İsrail Meclisinden geçmemesi halinde “derhal hükümetten çekilme” talimatı verilmişti.

Mektupta, “İsrail idaresi, Tevrat öğrencileri ve dini okulların öğrencilerine karşı düzenlemeleri yapma yükümlülüklerini yerine getirme konusunda yeniden başarısız oldu. Bu nedenle de hükümetteki paydaşlığı derhal bitirme talimatı veriyorum” tabirleri kullanılmıştı.

Degel HaTorah Partisi’nin hükümetten çekilmesi devrilmesine yol açmamasına rağmen, sorun çözülmezse İsrail hükümetinin gireceği yaz tatilinden sonra düşme tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı belirtiliyor.

HAREDİLERİN ASKERE ALINMASI TARTIŞMASI

İsrail maddelerine nazaran 18 yaşını geçen herkesin mecburî askerlik hizmetini yapması gerekirken Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır ülkede tartışılıyordu.

İsrail’in başta Gazze Şeridi olmak üzere 7 Ekim 2023’ten itibaren bölgede yükselen saldırganlığı nedeniyle asker gereksiniminin artmaya başlamasıyla Haredilerin askere alınması konusu gündeme gelmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024’te Haredi erkeklerin zarurî askerlikten muaf tutulmasının yasal desteğinin bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların misyona alınması gerektiğine karar vermişti.

Hükümetin askere alınmaya uygun yaklaşık 80 bin Haredi erkekten yaklaşık 24 binine askerlik celbi gönderdiği, temmuz prestijiyle 2025-2026 askerlik yılı için “havuz” olarak tanımlanan kümenin geri kalanına buyruk göndereceği kaydedilmişti.

Ultra Ortodoksların askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak bir yasanın çıkarılmaması nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Haredi koalisyon ortakları meclisi boykot etmeye başlamış ve meclisin fesih oylamasına kadar varan bir siyasi krize neden olmuştu.

Sorunun çözülememiş olmasına karşın fesih oylamasında kâfi çoğunluk sağlanamamıştı.

İsrail İskan Bakanı Yitzhak Goldknopf, İsrail Meclisinin feshi için sunulan tasarının Genel Heyetten geçmemesinin akabinde kabineden istifa etmişti.