Evrim tarihi değişiyor: Dinozorların kökenine dair bilinenler sarsılıyor

Dinozorların kökenine dair bilim dünyasında kabul görmüş birçok görüş, Afrika’da bulunan ve 50 yıl boyunca müze arşivinde unutulan bir kemik sayesinde yine tartışmaya açıldı. 1963 yılında Zambiya’da bulunan 225 milyon yıllık fosil, dinozorlarla akraba olan silesaurların sanılandan çok daha büyük olabileceğini gösteriyor.

YARIM YÜZYIL UNUTULAN KEMİK TARİHİ YİNE YAZIYOR

Uyluk kemiği, 1963’te İngiliz bilim insanları tarafından Zambiya’da, memelilere benzeyen sürüngenleri araştırırken bulundu. Lakin bulgu, o periyotta gereğince dikkat çekmedi ve Londra’daki Tabiat Tarihi Müzesi’nde neredeyse yarım asır boyunca arşivde kaldı.

Kemik, 2010’lu yıllarda tekrar incelendiğinde, 240 ila 200 milyon yıl evvel yaşamış olan silesaurlara ilişkin olduğu anlaşıldı. Bu canlılar, dinozorlara hayli benzeyen lakin farklı bir soy sınırına ilişkin sürüngenlerdi. Birinci defa 2010 yılında tanımlanan bu küme, dinozorların atası mı yoksa yalnızca yakın akrabası mı olduğu istikametinde hâlâ tartışmalı.

İLK DİNOZORLAR KÜÇÜK DEĞİL BÜYÜK OLABİLİR

Araştırmanın başyazarı ve doktora öğrencisi Jack Lovegrove’a nazaran, kemikteki dikkat cazibeli ayrıntılardan biri boyutuydu. Kemik, daha evvel “ilk dinozorlar küçüktü” görüşünü sorgulatacak kadar büyüktü.

Bu da dinozorların evrime büyük vücutlarla başlayıp vakit içinde birtakım tiplerde küçüldüğü manasına gelebilir. Şayet bu büyüklükte öbür fosiller de gün yüzüne çıkarsa, dinozorların başlangıçta düşündüğümüzden çok daha iri oldukları fikri güç kazanacak.

YENİ BULGULAR DİNOZORLARIN SICAK KANLI OLABİLECEĞİNİ DE GÜNDEME GETİRDİ

Son periyot araştırmalar, kimi dinozor cinslerinin beden ısısını kendi kendine düzenleyebilecek, yani “sıcak kanlı” canlılar olabileceğine işaret ediyor. Bu da, onların itidalli sürüngenlerden çok memelilere emsal metabolizmalara sahip olduklarını düşündürüyor.