Ev işçisi kadınlar yaşadıkları zorlukları anlattı: ‘Yok sayılan bir hayat yaşıyoruz’
Ev yükünü sırtına alan bayanlar iş hayatında da zorluklarla karşı karşıya kalırken, Cumhuriyet hususa ait mesken emekçisi bayanlar ve sendikalarla konuştu.
10 yıldır mesken emekçisi olarak çalışan Hülya Kocaer, “Haftanın 6 günü, günlük ortalama 2 bin 500-3 bin TL fiyatla çalışıyorum. Neredeyse her gün farklı bir meskene gidiyorum. Bu yüzden sigortam yok.” diye konuştu.
İşverenlerin, yaptıkları işe hürmet duymadığını tabir eden Kocaer, “Dinlenmemden rahatsızlık duyan, bir öğün dahi yemek vermeyenler oluyor. Yaptığımız iş küçümseniyor, bize üstten bakıyorlar.” ifadelerine yer verdi.
8 yıldır konut emekçisi olarak çalışan Satı Ayaz ise “İstediğimiz fiyatları fazla buluyorlar ancak bizden birebir anda konutlarını temizlememizi, çocuklarına/evcil hayvanlarına bakmamızı, yemek yapmamızı bekleyebiliyorlar.” ifadelerini kullandı.
Temizlik için kullandığı kimyasalların ellerinde yara ve nasır oluşumuna sebep olduğunu belirten Ayaz, daima çamaşır suyu solumasının nefes alıp vermede zahmet çekmesine yol açtığını söyledi.
‘KADIN EMEĞİNE KARŞI SİSTEMATİK BİR AYRIMCILIK’
Ev Personelleri Dayanışma Sendikası (EVID-SEN) Başkanı Gülhan Benli, “Resmî istatistikler mesken çalışanlarının sayısını düşük gösteriyor. Meğer, bugün 2025 prestijiyle bu sayı en az 2 milyona ulaştı.” dedi.
Benli, dalda kayıt dışı çalışmanın yaygın olduğunu ve bu durumun en temel nedeninin, konut işçiliğinin hâlâ işkolu olarak tanınmaması olduğuna işaret etti.
Benli, “Bu dal, ‘Genel iş kolları’ içine sıkıştırılarak özgün meseleleri görünmez kılınmıştır. Ayrıyeten devlet, ‘ev özel alandır’ mazeretiyle kontrol yapmamaktadır. Bu yalnızca tüzel bir eksiklik değil, tıpkı vakitte bayan emeğine karşı sistematik bir ayrımcılıktır.” ifadelerine yer verdi.
“Bu ülkede konut çalışanları olmadan hayatın çarkı dönmez.” diyen Benli, “Buradan sizin aracılığınızla davet yapıyoruz: Mesken çalışanlarının meseleleri artık ertelenemez. Bayan emeğini yok sayan bu anlayışa son verilmeli; sigorta, iş güvenliği ve sendikal haklarımız derhal tanınmalıdır.” davetinde bulundu.
‘YOĞUN DETERJAN KULLANMAKTAN PARMAK İZLERİ SİLİNENLER VAR’
HAK-İŞ Konfederasyonu Kadın Komite Başkanı ve Genel Sekreter Yardımcısı Fatma Varlıklı ise mesken hizmetlerinde çalışanların toplumsal güvenlikten yararlanamamanın ötesinde önemli iş sıhhati ve güvenliği riskleriyle karşı karşıya olduklarına dikkat çekerek, “Aynı devirde temizlikçi ve yardımcı olarak çalışanlardan 44 kişi iş kazası sonucu hayatını kaybetmiş, 27 kişi ise meslek hastalığına yakalanmıştır.” dedi.
Zengin, “Ev hizmetlerinde çalışanların garantili çalışma hakkının güçlendirilmesi, kayıt dışılıkla çaba edilmesi, iş sıhhati ve güvenliği önlemlerinin uygulanabilir hale getirilmesi ve 10 günden az müddetli çalışanların uzun vadeli sigorta kollarına erişiminin yaygınlaştırılması elzemdir.” davetinde bulundu.
Zengin, HAK-İŞ olarak yaklaşık bir yıldır, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili kurumlar ile mevzuya ait çalışmalar yürüttüklerini tabir etti. Hizmet-İş Sendikası Kadın Komite Başkanı Hatice Ayhan da “Ev personellerinin büyük kısmı teneffüs yolu hastalıkları, cilt tahrişi ve kas-iskelet sistemi sorunları yaşıyor. Ağır kimyasallara maruz kalıyorlar. Hatta ağır deterjan kullanmaktan parmak izleri silinen üyelerimiz var. Lakin sistematik sıhhat taraması yapılamadığı için datalar sonlu.”sözleriyle meslek hastalıklarına dikkat çekti.
TANINMAYAN 2 MİLYONLUK BİR İŞKOLU
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran, ülkemizde mesken hizmetlerinde çalışan kişi sayısı 1 milyon 399 bin olarak varsayım ediliyor. Bu şahısların 1 milyon 193 bini bayanlardan oluşuyor. TÜİK bilgilerine nazaran konut hizmetlerinde çalışanların yüzde 85,3’ü bayan. Konut Emekçileri Dayanışma Sendikası’na nazaran ise en az 2 milyon mesken emekçisi bulunuyor.
