Dünyayı sarsan sessiz tanık: Anne Frank’ın günlüğü hakkında 10 gerçek

İkinci Dünya Savaşı’nın karanlık günlerinde, 13 yaşındaki Anne Frank’ın saklı bir bölmede tuttuğu günlük, bugün dünya edebiyatının ve insanlık tarihinin en kıymetli evraklarından biri kabul ediliyor. “Bir Genç Kızın Günlüğü” ismiyle da bilinen bu eser, Nazi zulmünün sıradan bir çocuğun hayatını nasıl paramparça ettiğini gözler önüne seriyor. 1942-1944 yılları ortasında kaleme alınan günlük, hem tarihi hem edebi kıymetiyle 70’ten fazla lisana çevrildi ve milyonlarca bireye ulaştı. İşte Anne Frank’ın günlüğü hakkında bilinmesi gereken 10 çarpıcı gerçek…
1. GÜNLÜK, 13. YAŞ GÜNÜ HEDİYESİYDİ
Anne Frank, günlüğünü 12 Haziran 1942’de 13. yaş gününde ikram olarak aldı. Kırmızı-beyaz kareli kapaklı bu defter, onun en büyük sırdaşı oldu.
2. İKİ YIL BOYUNCA SAKLI BİR TAVAN ORTASINDA YAZILDI
Anne ve ailesi, Amsterdam’daki iş yerlerinin gerisinde gizlenmiş “Gizli Bölme”de 6 bireyle birlikte 2 yıl boyunca saklandı.
3. GÜNLÜĞÜ YAYINLAMAYI HAYAL ETTİ
Anne, radyoda Hollanda hükümetinin sürgünden yaptığı bir konuşmada, savaş sonrası günlüklerin toplanarak yayımlanacağını duyduktan sonra yazdıklarını kitaplaştırmayı hayal etti.
4. GÜNLÜK, BİRKAÇ FARKLI VERSİYONDA YAZILDI
Anne hem şahsî yazılar tuttu (A versiyonu), hem de yayımlanma niyetiyle metni baştan düzenledi (B versiyonu). Babası Otto Frank, bu iki versiyonu birleştirerek birinci baskıyı hazırladı.
5. AİLE, 1944’TE KAPALI POLİS TARAFINDAN YAKALANDI
4 Ağustos 1944’te bir ihbar üzerine tavan ortası basıldı ve tüm saklananlar tutuklandı. Anne daha sonra Bergen-Belsen toplama kampında tifüs nedeniyle hayatını kaybetti.
6. YALNIZCA OTTO FRANK HAYATTA KALDI
Anne’nin babası Otto Frank, savaş sonrası hayatta kalan tek kişiydi. Günlüğü bularak yayımlanması için çalıştı. Birinci baskı 1947’de Amsterdam’da “Het Achterhuis” (Arka Ev) ismiyle çıktı.
7. GÜNLÜK, 70’TEN FAZLA LİSANA ÇEVRİLDİ
Anne Frank’ın günlüğü bugün 70’ten fazla lisana çevrilmiş, milyonlarca kopya satmıştır. Türkçeye birinci sefer 1970’lerde çevrilmiş ve birçok yayınevi tarafından tekrar basılmıştır.
8. ANNE’NİN MESKENİ MÜZEYE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
Anne Frank’ın günlüğünü yazdığı Amsterdam’daki mesken 1960’ta müzeye dönüştürüldü. Bugün milyonlarca kişi bu meskeni ziyaret ediyor.
9. GÜNLÜĞÜN BİRTAKIM KISIMLARI YILLARCA SANSÜRLENDİ
Otto Frank, Anne’nin cinsellik ve annesiyle ilgisine dair yazdığı kimi kısımları 1980’lere kadar sansürledi. Orjinal hali daha sonra yayımlandı.
10. UNESCO, GÜNLÜĞÜ “DÜNYA BELLEĞİ”NE ALDI
2009 yılında Anne Frank’ın günlüğü, UNESCO’nun “Dünya Belleği” listesine alındı. Bu, insanlık tarihinin ortak mirası olarak kabul edildiği manasına geliyor.