Dünya’daki suyun kökenine dair teori sarsılıyor
Dünya’daki suyun kökeni, ömrü mümkün kılan temel unsurlar ortasında olmasından ötürü, büyük değer arz eden bir bahis. Bu nedenle hidrojeninin ne vakit ve nerede oluştuğunu saptamak gerekiyor: Hidrojen olmadan su ve su olmadan da bildiğimiz çeşitten hayat var olamaz.
Yaygın kabul gören bir teoriye nazaran su bileşenleri, yaklaşık 4,5 milyarlar yıl evvel oluşan gezegenin birinci periyotlarında yeryüzüne düşen göktaşlarının içindeydi.
Independent Türkçe’nin aktardığına nazaran bulguları hakemli mecmua Icarus’ta yayınlanan çalışmada suyun oluşması için göktaşlarına muhtaçlık duyulmamış olabilir.
Bilim insanları enstatit kondrit denen az bir meteorit cinsine odaklandı. Bu göktaşları Dünya’nın 4,5 milyar yıl evvelki yapısına benzedikleri için gezegenin birinci devirleri hakkında fikir verebiliyor.
Daha evvel yapılan bir çalışmada bu çeşitten bir örnekte hidrojen tespit edilmiş fakat elementin kayada bizatihi mi bulunduğu yoksa daha sonra mı bulaştığı belirlenememişti.
Oxford Üniversitesi’nden bilim insanları yeni çalışmada X ışınlarından yararlanarak birebir cinsten farklı bir göktaşının kimyasal yapısını ortaya çıkarmaya çalıştı.
Ekip göktaşı içindeki hidrojenin sülfür molekülleriyle kontaklı olacağını düşünerek ışını buna nazaran ayarladı. Şaşırtan bir biçimde hidrojen sülfür, bekledikleri bölgenin dışındaki kristalize kısımda ağırlaşmıştı.
Diğer yandan meteoride Dünya’da bir şeyler bulaştığına işaret eden, çatlak yahut pas bulunan bölgelerinde hidrojen yok denecek kadar azdı.
Bilim insanları bu nedenle hidrojenin göktaşında her vakit olduğunu ve sonradan bulaşmadığını düşünüyor.
Bu durum tanınan teoriyi destekliyor üzere görünse de araştırmacılar, bu meteoridin Dünya’nın birinci periyotlarına benzemesine dikkat çekiyor.
Göktaşında doğal yolla oluşan hidrojen sülfür ölçüsüne dayanarak gezegenin de hayatı mümkün kılan birinci su moleküllerini üretecek tüm hidrojene sahip olabileceğini öne sürüyorlar.
Çalışmaya liderlik eden Tom Barrett “Analiz bize numunenin hidrojen sülfür içerdiğini, yalnızca beklediğimiz yerde olmadığını söylediğinde inanılmaz derecede heyecanlandık” diyor.
Makalenin ortak müellifi James Bryson da “Artık gezegenimizi inşa eden materyalin hidrojen açısından daha evvel düşündüğümüzden çok daha güçlü olduğunu düşünüyoruz” diyerek ekliyor.
Bu bulgu Dünya’daki suyun, gezegenimiz oluştuktan sonra onu tesadüfen bombardımana tutan hidratlı göktaşlarından çok doğal bir süreç sonucu oluştuğu fikrini destekliyor.
Yeni çalışma tartışmayı kesin bir biçimde kapatmıyor. Dünya’da suyun bizatihi oluşabileceğine dair değerli bir bulgu sunsa da göktaşları süreçte kritik bir rol oynamış olabilir.
