Doç. Dr. Tuncer’den yıldönümünde saltanatın kaldırılmasına ve Harf Devrimi’ne ilişkin değerlendirme

1 Kasım tarihi Türk Aydınlanma İhtilali için kıymetli adımların atıldığı bir tarih. 1 Kasım, saltanatın kaldırılması ve Harf Devrimi’nin yıldönümü olması açısından sembolik bir tarih. Diplomasi tarihçisi Doç. Dr. Hüner Tuncer, saltanatın kaldırılması Mustafa Kemal’in teşebbüsüyle yaşandığını vurgulayarak, “Yakın arkadaşları Rauf Orbay ve Kazım Karabekir saltanatlığın lağvedilmesine karşıydı. Cumhuriyetin ilanı, büsbütün Mustafa Kemal’in yapıtıdır. Bunları uygulayanlar arkadaşlarıdır lakin nasıl yapılacağı talimatını veren Mustafa Kemal’dir. Arkadaşları bu ihtilalleri yapacak bilgi ve kültüre sahip değildi. Atatürk’ü küçültmek için ‘Atatürk ve silah arkadaşları’ tabiri oluşturuldu. Bu yanlış bir tabirdir. Mustafa Kemal, ihtilalde yalnız kalmıştır” tabirlerini kullandı.

Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyet’in kurması emelini, “Atatürk, Türk ulusunun Sanayi Devrim’ini kaçırması nedeniyle Avrupa ile ortasında açılan farkı, Cumhuriyet sayesinde kazandığı çağdaş yurttaşlık haklarıyla kapatmasını hedefliyordu. Bu nedenle Harf İhtilali, Kıyafet İhtilali üzere ihtilaller süratle yapıldı. Şu anda ise siyaseten verilen ödünler, ihtilalin kazanımlarını yok edecek düzeye geldi” dedi.