Cari açıkta rekor artış: Yıl sonu hedefi şimdiden aşıldı!
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “yakında cari fazlayı konuşacağız” kelamlarına rağmen, Merkez Bankası’nın nisan ayı ödemeler istikrarı dataları önemli riskleri ortaya koydu. Cari açık, yılın birinci dört ayında Orta Vadeli Program’da 2025 sonu için öngörülen maksadın üçte ikisine ulaştı. Nisan prestijiyle cari açık 20,3 milyar dolara yükselerek yıl sonu maksadından sapmanın habercisi oldu.
SİYASAL TANSİYONUN İKTİSADA YANSIMASI DERİNLEŞTİ
Mart ayında yapılan operasyonların ekonomik tesirleri, ödemeler istikrarı datalarına yansıdı. Nisan ayında rezerv kaybı hızlandı, yabancı yatırımcı çıkışı rekor düzeylere ulaştı. Martta başlayan yerli sermaye çıkışı, nisanda artarak devam etti ve sermaye kaçışı 7,9 milyar dolara yükseldi. Birebir periyotta yabancı portföy yatırımcıları da toplam 10,9 milyar dolarlık çıkış gerçekleştirdi.
REZERVLERDE TARİHİ DÜŞÜŞ
Merkez Bankası rezervlerinde bir ayda 24 milyar 988 milyon dolarlık düşüş yaşanırken, iki ayda toplam kayıp 40 milyar doları buldu. Bu, son 34 yılın en yüksek aralıksız rezerv kayıplarından biri olarak kayda geçti. Döviz rezervlerini müdafaaya yönelik adımlar ortasında zarurî karşılık oranlarının artırılması ve ihracatçıların döviz gelirlerinin yüzde 35’ine el konulması yer aldı. Lakin bu adımların tesirinin sonlu kaldığı ortaya çıktı.
ENERJİ FİYATLARINDAKİ ARTIŞ GAYELERİ ZORA SOKUYOR
İsrail ve İran ortasında artan tansiyon güç fiyatlarını üst çekiyor. Petrol fiyatlarının yükselmesi, doğalgaz ve elektrik artırımlarını beraberinde getiriyor. Güç ithalatına bağlı ödemeler istikrarı üzerindeki baskı giderek artarken, güç ve altın dışı kalemlerde bile 1,9 milyar dolarlık cari açık verilmesi dikkat çekti. Bu sayı, son beş yılın en yüksek seviyelerinden biri olarak öne çıktı.
ENFLASYON BASKISI YİNE TIRMANABİLİR
Petrol fiyatlarındaki artış ve doğalgaz ithalatındaki maliyet yükselişi, önümüzdeki aylarda akaryakıt ve doğalgaz artırımlarını kaçınılmaz kılıyor. Bu durum, enflasyonla çabayı zorlaştıracak ve tüketici fiyatlarında yeni bir yükseliş dalgası yaratabilecek. Güç maliyetlerindeki artış, hem cari açık gayelerini hem de enflasyon beklentilerini riske sokuyor.
