Bilim yaşamın kökenini keşfetti: “İlk depremler Dünya’da yaşamı başlatmış olabilir”
Pasifik Okyanusu’nun derinliklerinde keşfedilen garip yapılar ve Güney Afrika’daki 3,3 milyar yıllık jeolojik izler, Dünya’nın birinci devirlerine dair bilgimizi değiştirecek nitelikte. Araştırmacılar, genç Dünya’nın düşünüldüğü üzere sakin ve erimekte olan bir gezegen değil, tersine daima büyük zelzelelerle sarsılan ve volkanik patlamalarla şekillenen bir yer olduğunu ortaya koydu. Üstelik bu süreçler, ömrün başlangıcı için gerekli ortamı da yaratmış olabilir.
BARBERTON GREENSTONE KUŞAĞI’NIN GİZEMİ
Araştırmanın çıkış noktası, Güney Afrika’nın yüksek platolarında yer alan Barberton Greenstone Jenerasyonu oldu. Bu bölgedeki kayaçların dizilişi uzun yıllardır bilim insanlarının başını karıştırıyordu. Yeni jeolojik haritalama çalışmaları, buradaki kayaların aslında 3,3 milyar yıl evvel oluşmuş eski bir deniz tabanına ilişkin olduğunu ortaya koydu.
Ancak bu deniz tabanında garip bir şey vardı: Kaya katmanları “düzgün” değil, adeta karışmış ve üst üste yığılmış üzereydi. Bu durum, Yeni Zelanda açıklarında yaşanan çağdaş denizaltı heyelanlarını hatırlatıyordu.
YENİ ZELANDA İLE BEKLENMEDİK BAĞLANTI
Bilim insanları, Yeni Zelanda açıklarındaki Hikurangi dalma-batma zonunda meydana gelen dev sarsıntılar sonrası oluşan deniz tabanı yapılarıyla Barberton’daki dizilişlerin neredeyse tıpkı olduğunu fark etti. Yeni Zelanda’daki bu kayalar 20 milyon yıl öncesine aitken, Barberton’daki kayalar 3 milyar yıl daha yaşlıydı.
Bu paralellik, genç Dünya’nın da aslında büyük sarsıntılarla sarsıldığını kanıtlıyor. Yani Dünya’nın birinci periyotlarında tektonik plakaların oluşmadığı ve bu nedenle sarsıntıların yaşanmadığı görüşü geçerliliğini yitiriyor.
VOLKANLAR VE ÖMRÜN KIVILCIMI
Araştırmacılar, erken Dünya’da yaşanan bu büyük zelzelelerin sık sık volkanik patlamaları tetiklediğini de belirtiyor. Örneğin Tonga’daki Hunga Tonga-Hunga Ha’apai yanardağı 2022’de patladığında, 60 megatonluk bir nükleer bombaya muadil güç açığa çıkarmış ve atmosfere dev bir kül bulutu göndermişti.
Erken Dünya’daki bu cins patlamalar sırf devasa kül katmanları bırakmakla kalmadı, birebir vakitte yüz binlerce yıldırım boşalmasına da yol açtı. Bilim insanları, bu elektriksel aktivitelerin ömrün temel yapı taşlarını oluşturabilecek organik moleküllerin ortaya çıkmasına neden olmuş olabileceğini düşünüyor.
