AYM’den, uzun süren boşanma davaları için ‘hak ihlali’ kararı
Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvuran N.Ç. ile öbür müracaatçılar, boşanma davalarına ait sürecin uzaması nedeniyle tekrar evlenme ve aile kurma hakkından yoksun kaldıklarını ileri sürdü.
AYM, N.Ç. ve başka müracaatçıların belgesini birleştirerek, karara bağladı. 14 Mayıs 2025 tarihinde oybirliğiyle verilen kararda, N.Ç.’nin taraf olduğu müracaat dışında öbür müracaatçıların taraf oldukları boşanma davalarında yargılamaların mutlaklaştığı, hepsi de çekişmeli olan davaların yaklaşık 5 ile 10 yıl ortasında bir müddette sonuçlandığının görüldüğü belirtildi. N.Ç.’nin taraf olduğu davanın ise 9 Kasım 2016 tarihinde açıldığı ve hala devam ettiğine dikkat çekildi.
“EVLENME HAKKINI ZEDELEYECEK FORMDA KÜLFET”
AYM kararında, evlenme hakkının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 12’nci unsuru kapsamında özel olarak düzenlendiğine işaret edilerek, bu hakkın Anayasa’nın 20’nci ve 41’inci hususlarında teminat altına alındığı söz edildi. Kararda, “Yargılamalar bir bütün halinde değerlendirildiğinde müracaatçıların yargılama sürecinde takip ve itina yükümlülüğünü yerine getirmediğinden kelam edilemez. Bunun yanında yargılamaların uzamasında müracaatçıların bir dahlinin bulunduğunun söylenemeyeceği dikkate alındığında somut olayın şartlarında evlenme hakkını zedelemeyecek formda gerekli ihtimam yükümlülüğünün gösterilmediği ve yargılamaların sonuç prestijiyle makul bir müddette tamamlanmadığı sonucuna ulaşmak mümkündür. Böylelikle devletin boşanma davalarını makul bir müddette sonlandırma yükümlülüğünü yerine getirmediği ve bu suretle kişinin özel ve aile hayatını düzenleyebilmesi, aile kurma bağlamında özel hayatına dair kararlar alabilmesi istikametinden müracaatçıya evlenme hakkını zedeleyecek halde külfet yüklendiği değerlendirilmektedir” denildi.
MANEVİ TAZMİNAT KARARI
AYM, açıklanan münasebetlerle müracaatçıların Anayasa’nın 20’nci ve 41’inci hususlarında garanti altına alınan evlenme hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek mahkeme, evlenme hakkının ihlal edildiğinin tespitiyle giderilemeyecek olan manevi ziyanları karşılığında müracaatçılara manevi tazminat ödenmesine de karar verdi. Birtakım müracaatçıların maddi tazminat talebi ise reddedildi
