Asgari ücret o seviyenin altında: Yıl başından bu yana büyük değer kaybetti!
Yıl başında yapılan yüzde 30’luk artırımla brüt 26 bin 5 TL’ye, net 22 bin 104 TL’ye yükselen minimum fiyat, yüksek enflasyon karşısında süratle eridi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) temmuz ayı enflasyon datalarına nazaran, minimum fiyatın alım gücündeki kayıp yılın birinci yedi ayında yüzde 19,08’e ulaştı. Bu da maaşlarda 4 bin 217 TL’lik bir erime manasına geliyor.
EURO BAZINDA 7 AYDA 150 EURO’LUK KAYIP
Ekonomist İnan Mutlu’nun Eurostat bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, ocak ayında 708 Euro olan brüt minimum fiyat, orta artırım yapılmadığı için temmuzda 558 Euro’ya kadar geriledi. Böylelikle yalnızca 7 ayda 150 Euro, yani yaklaşık 7 bin 65 TL’lik kayıp yaşandı.
Bu düşüşle birlikte Türkiye, yılbaşında üzerinde yer aldığı Macaristan, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya’nın da gerisine düştü. Nefes Gazetesi’nden Songül Dalgıç Bilgili‘nin haberine nazaran temmuz prestijiyle brüt minimum fiyat; Makedonya’da 584 Euro, Sırbistan’da 618 Euro, Karadağ’da 670 Euro, Macaristan’da ise 727 Euro olarak kayda geçti.
ALTINLA KIYASLANAN KAYIP DERİNLEŞİYOR
Asgari fiyatın alım gücü yalnızca döviz karşısında değil, altın karşısında da düşüşte. AKP iktidarının başladığı kasım 2002’de minimum fiyatla 1,6 Cumhuriyet altını alınabilirken, bu sayı aralık 2024’te 1’e, ağustos 2025’te ise 0,7’ye geriledi. Birebir periyotta çeyrek altın bazında da önemli bir düşüş yaşandı. Kasım 2002’de 6,4 çeyrek altın alınabilirken, aralık 2024’te bu sayı 4,4’e, ağustos 2025’te ise 3’e kadar düştü.
GEÇİM MALİYETİ ÜÇE KATLADI
TÜRK-İş’in temmuz ayı bilgilerine nazaran açlık sonu 26 bin 413 TL’ye yükselirken, yoksulluk hududu 86 bin 36 TL’ye ulaştı. Bu sayı, mevcut taban fiyatın neredeyse üç katına denk geliyor. Öte yandan mutfak enflasyonu yıllık bazda yüzde 42,6 olarak ölçüldü. Ömür maliyetleri süratle artarken, iktidar ise minimum fiyata orta artırım taleplerine sessiz kalmaya devam ediyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, ocak ayında yaptığı açıklamada, “Asgari fiyatla ilgili bir orta artırımı konuşmak için çok erken. Vakti geldiğinde gerekli değerlendirmeyi yaparız” demişti.
‘ÜCRETLİYE ÖDETİLEN MALİYET AĞIR’
Ekonomist İnan Keyifli, düşük fiyat siyasetlerinin faturasının işçilere çıkarıldığını belirtti. Keyifli, “Doğu Avrupa ve Balkan ülkeleri önemli manada taban fiyat düzeylerini üste çekerken, Türkiye onların gerisinde kaldı. Son iki yıldır orta artırım yapılmaması da bu sonuçta tesirli oldu. Yılbaşında 708 Euro olan brüt minimum fiyat, orta artırım yapılmayınca temmuzda 558 Euro’ya kadar geriledi. Çok az farkla Bulgaristan’ın (551 Euro) önündeyiz. Buna karşın, hala iş dünyasının personel fiyatlarından şikayet ediyor olması da farklı bir skandal” dedi.
