AFAD, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nı güncelledi: En tehlikeli iller hangileri? İstanbul, İzmir, Sakarya, Erzincan…

Türkiye’nin faal fay sınırları üzerinde yer alması nedeniyle zelzele riski her vakit gündemdeki yerini koruyor. Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD), 2025 yılı prestijiyle yenilenen Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası’nı kamuoyuyla paylaştı. Yeni harita, ülke genelindeki fay sınırlarının pozisyonlarını ve sismik risk düzeylerini net bir biçimde ortaya koyuyor. Böylelikle vatandaşlar yaşadıkları bölgelerin zelzele riskini daha detaylı öğrenme fırsatı buluyor.

DEPREM RİSKİ DÜŞÜK OLAN İNANÇLI ŞEHİRLER

AFAD’ın yayımladığı aktüel datalara nazaran, etkin fay sınırlarından uzak ve sismik aktivitesi düşük olan kentler şöyle sıralanıyor:

• Aksaray: 5. derece sarsıntı bölgesinde yer alıyor.
• Niğde: Kent genelinde 4. ve 5. derece risk bulunuyor.
• Karaman: Türkiye’nin en düşük riskli kentlerinden biri olarak öne çıkıyor.
• Nevşehir: 4. derece sarsıntı bölgesinde yer alıyor.
• Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir: 3. ve 4. derece risk bölgeleri ortasında.
• Ankara: Genel olarak 3. derece risk taşısa da, Etimesgut ve Mamak üzere ilçeler 4. derece riskte bulunuyor.

KARADENİZ’DE ZELZELE RİSKİ EN AZ OLAN BÖLGELER

Karadeniz kıyılarında sismik aktivite nispeten daha az. İşte yapılaşma açısından da daha inançlı kabul edilen birtakım kentler:

• Bartın: Fay çizgisine 132 km arada.
• Zonguldak: 2. derece risk kümesinde olsa da düşük sismik aktiviteye sahip.
• Sinop: Türkiye’nin en sakin sismik geçmişine sahip kentlerinden biri.
• Giresun ve Trabzon: Karadeniz’in izafi olarak daha inançlı vilayetleri ortasında yer alıyor.

İÇ KESİTLERDE RİSK AZALIYOR

Bazı kentlerin kıyı kısımları daha riskli kabul edilse de iç bölgeleri görece daha inançlı:

Mardin: 3. derece sarsıntı bölgesi.

Antalya: Taban yapısına nazaran farklılık gösteriyor; birtakım iç bölgeler daha inançlı.

Artvin: Kıyı kesitleri daha riskliyken, iç bölümler daha düşük risk taşıyor.

EN YÜKSEK RİSKLİ BÖLGELER

Kuzey Anadolu Fay Sınırı (KAF) üzerinde bulunan kentler en yüksek sarsıntı riski taşıyan bölgeler ortasında. İşte o vilayetler:

Erzincan, Tokat, Amasya, Kastamonu, Çankırı, Karabük

Düzce, Bolu, Sakarya (Adapazarı), Yalova, Kocaeli, İstanbul

Çanakkale, Balıkesir, Bursa

Bu kentler, büyük yıkımlara neden olabilecek sarsıntılara açık bölgeler olarak öne çıkıyor.

TÜRKİYE’DEKİ ÜÇ BÜYÜK FAY HATTI

Türkiye’nin zelzele üretme potansiyeli yüksek üç ana fay çizgisi şöyle:

Kuzey Anadolu Fay Çizgisi (KAF): Doğu Karadeniz’den başlayarak Marmara üzerinden Ege’ye uzanıyor. En etkin ve tehlikeli fay çizgisi.

Doğu Anadolu Fay Sınırı (DAF): Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerini etkiliyor.

Batı Anadolu Fay Sınırı: Ege Bölgesi’nde sık sık orta şiddette zelzelelere neden oluyor.

UZMANLAR UYARIYOR: “HARİTAYA NAZARAN HAREKET EDİN”

AFAD’ın yayımladığı harita yalnızca bilgi hedefli değil; tıpkı vakitte risk azaltma ve tedbir alma açısından kritik bir kaynak. Uzmanlar, düşük riskli bölgelerde bile taban yapısının ve bina dayanıklılığının büyük ehemmiyet taşıdığını vurguluyor.

Deprem tehlikesine karşı hazırlıklı olmak için:

• Yerel idarelerin yer etütlerini dikkate alması,
• Yapılaşmanın denetlenmesi,
• Bireylerin yaşadıkları bölgenin risk haritasını bilerek tedbir alması gerektiği hatırlatılıyor.

Yenilenen Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası, vatandaşlara yaşadıkları kentlerin risk düzeyini öğrenme ve tedbirlerini bu doğrultuda alma imkânı sunuyor.