ABD’de kuş gribi kontrolden çıktı: Pandemi kapıda mı?
ABD’de kuş gribi virüsü H5N1’in yayılımı telaş verici boyutlara ulaştı. Sıhhat uzmanları, virüsün ülkedeki hayvancılık çiftliklerinde artık denetim edilemediğini ve ABD’nin yeni bir salgının eşiğinde olabileceğini açıkladı.
Şu ana kadar ABD genelinde 168 milyon kümes hayvanı itlaf edilirken, binden fazla süt sığırı çiftliği virüsten etkilendi. Resmi kayıtlara nazaran, şimdiye dek 70’i aşkın kişi H5N1 virüsüyle enfekte oldu.
Her ne kadar bugüne kadar insanlara bulaşmalar yalnızca hayvandan beşere formunda gerçekleştiyse de, uzmanlar artık virüsün beşerler ortasında bulaşabileceğinden önemli biçimde kaygı ediyor. Zira birinci kere domuzlarda da enfeksiyon hadiseleri tespit edildi.
Domuzlar, hem insan hem de kuş gribi virüslerini taşıyabilen, genetik yapıları nedeniyle beşerler ile benzerlik gösteren canlılar. Bu özellikleri nedeniyle virüsün mutasyona uğrayıp beşerden beşere geçebilen bir forma dönüşmesi riski artıyor.
“ACİL EYLEM” ÇAĞRISI
Global Virus Network (GVN) isimli milletlerarası sıhhat kuruluşu, dünya genelindeki hükümetlere davette bulunarak H5N1 tehdidine karşı daha önemli adımlar atılmasını istedi.
Kuruluş, nezaret sistemlerinin güçlendirilmesi ve biyogüvenlik tedbirlerinin sıkılaştırılması gerektiğini belirtti. Hedef, Covid-19 pandemisinin başında yaşanan kaotik zincirleme tepkinin tekrarlanmasını önlemek.
“YAVAŞ ÇEKİMDE İLERLEYEN PANDEMİ”
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) yetkilileri de dahil olmak üzere birçok sıhhat otoritesi, ABD idaresinin kuş gribi krizine verdiği karşılığı yetersiz buluyor.
Bazı uzmanlar, yaşananları “dünyanın gözleri önünde yavaş yavaş ilerleyen bir pandemi” olarak tanımlıyor.
Virüsün artık ABD’nin tüm 50 eyaletinde görüldüğüne dikkat çekilirken, hem enfekte büyükbaş hayvanlarda hem de temaslı insanlarda yapılan testlerin hâlâ çoğunlukla gönüllülük temeline dayandığı eleştiriliyor.
ÜLKE YUMURTA KRİZİNDE
Sağlık tehdidinin yanı sıra, ABD iktisadı de bu salgından etkilenmiş durumda.
Kuş gribi nedeniyle aylardır süren yumurta krizi, rafları boş bırakmaya devam ediyor. Şu anda 12’li bir yumurta paketi 9 ila 10 euro ortasında fiyatlara satılıyor.
Yetkililere nazaran, ABD’de H5N1’e karşı tesirli olduğu düşünülen yaklaşık 20 milyon doz kuş gribi aşısı stokta bulunuyor.
Gerektiğinde 100 milyon doza kadar ek üretim kapasitesine de sahip olunabileceği bildirildi. Fakat, bu aşıların vaktinde ve yaygın biçimde uygulanıp uygulanamayacağı hâlâ soru işareti.
