‘Fazla fruktoz tüketimi obezite ve diyabete davetiye çıkarıyor’
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mert Bektaş, şekerli ve gazlı içeceklerde ağır kullanılan fruktozun, bireyin sıhhatine tesirleri konusunda açıklamalarda bulundu.
Fruktozun doğal olarak meyve ve balda bulunduğunu, lakin işlenmiş besinlerde yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) formunda çok daha ağır biçimde karşımıza çıktığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “Gazlı içecekler, meyve aromalı içecekler, güç içecekleri, bisküvi, gofret, hazır kek, soslar ve kahvaltılık gevrekler fruktoz açısından en ağır besinlerdir. Bilhassa şekerli içeceklerde kullanılmasının nedeni hem daha ucuz olması hem de ağır tat vermesidir” diye konuştu.
‘FARKLI HASTALIKLARA NEDEN OLABİLİR’
Fruktozun doğal meyvelerde lifle birlikte tüketildiğinde sorun yaratmadığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, çok tüketiminin ise önemli riskler taşıdığına dikkat çekti:
“Obezite: Tokluk hissi yaratmaz, kalori alımını artırır.
Karaciğer yağlanması: Fruktoz neredeyse büsbütün karaciğerde metabolize olur. Çok tüketimi karaciğerin yağ üretimini artırır ve alkol dışı yağlanmaya yol açar.
İnsülin direnci ve diyabet: Sistemli olarak şekerli içecek tüketimi Tip 2 diyabet riskini yüzde 20-25 artırır.
Kalp hastalıkları riski: Trigliserit düzeylerinde artışa neden olarak damar sıhhatini olumsuz tesirler.
Diş sıhhati: Hem çürükleri artırır hem de asidik yapısıyla mineyi aşındırır.”
‘SAĞLIKLI ALTERNATİFLER’
Şekerli içeceklerin yerine su, soda, ayran, kefir, şalgam, şekersiz bitki çayları ve kompostonun tercih edilebileceğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “Bu içecekler hem daha besleyicidir hem de bedene ziyan vermez” dedi.
‘TÜRKİYE’DE OBEZİTE ALARMI’
Türkiye’nin Avrupa’da obezite oranı en yüksek ülkelerden biri olduğunu hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “15 yaş üstü bireylerin yüzde 20,4’ü, çocukların ise yüzde 10’u obez kategorisine girmektedir. Bir öteki tabirle her 5 yetişkinden biri, her 10 çocuktan 1’i obezite sorunu yaşamaktadır. En büyük tehlike, çocukluk ve ergenlik periyodunda fruktoz tüketim alışkanlığının gelişmesidir. Bu yüzden hem ailelerin hem de okulların tedbir alması, ayrıyeten kamu siyasetleri ile toplumsal farkındalığın artırılması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
‘FRUKTOZ TÜKETİMİNİN AZALMASI BİREYE YARAR SAĞLAR’
Fruktoz tüketiminin azaltılmasının kısa vadede iştah denetimini kolaylaştırarak gereksiz kalori alımını önlediğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “Ayrıca karaciğer yağlanmasının yavaşlamasına, kan şekeri dalgalanmalarının azalmasına ve gücün daha istikrarlı kullanılmasına katkı sağlar. Uzun vadede ise obezite, Tip 2 diyabet, insülin direnci ve kalp-damar hastalıklarının gelişme riskini bariz ölçüde düşürür” açıklamasında bulundu.
‘GÜNLÜK HAYATTA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER’
Ailelerin ve bireylerin günlük ömürde alabileceği tedbirlere de değinen Dr. Öğr. Üyesi Bektaş, “Evde şekerli içecek bulundurmamak, çocuklara erken yaşta su içme alışkanlığı kazandırmak, dışarıda hazır içecek yerine ayran, maden suyu yahut şekersiz bitki çaylarını tercih etmek en tesirli usullerdendir. Ayrıyeten etiket okuma alışkanlığını geliştirmek, market alışverişinde şuurlu seçimler yapmak ve tatlı isteğini meyve üzere doğal alternatiflerle gidermek de şekerli içecek tüketimini azaltmada epey faydalıdır” dedi.
