Emperyalist güçlerin hayallerini yıkan zafer: Sakarya Meydan Savaşı zaferinin 104. yıldönümü
Yunan ordusu; Kütahya-Eskişehir Muharebelerinde galip ayrılınca, emperyalist İngilizlerin “yalancı” kışkırtmalarıyla Anadolu’nun içlerine kadar ilerlemeye başladı. Yunanlılar; Kurtuluş Savaşı’nın karargâhı Ankara’yı ele geçirip, Türk ulusunun bağımsızlık gayretini sonlandırmayı hedefledi. Türk ordusu ise kelam konusu savaşlardan yenik ayrılması nedeniyle toparlanmak hedefiyle Sakarya ırmağının gerisine çekildi. Bu geri çekiliş TBMM’de sert tartışmalara neden oldu.
Tartışmalar, Türk ordusunun büyük kayıplar verdiği, Yunan ordusunun güçlü bir halde ilerlediği, Ankara’nın her an düşebileceği, bu nedenle başşehrin Ankara’dan Sivas’a taşınması gerektiği tarafında seyrediyordu.
BAĞIMSIZLIK ULUSUN AZİM VE KARARLILIĞIYLA SAĞLANDI
Tartışmaların sonucunda 5 Ağustos 1921’de Ulu Başkan Mustafa Kemal Atatürk’e Meclis tarafından üç aylık müddet ile “Başkomutanlık” misyonu verildi. Bu yetkiyi almasıyla Atatürk, savaş öncesi hazırlıkları kapsamında “Tekalifi Ulusala Emirlerini” çıkardı. Bir ulusal seferberlik hali olarak bedellendirilen bu buyruklarla savaşta kullanılabilecek bütün araç-gereçlerin halktan temin edilmesi sağladı. Böylelikle bütün kaynakların değerli bir kısmı Sakarya Cephesi’ne aktarıldı.
ATATÜRK TARİHİ BUYRUĞU BU SAVAŞTA VERDİ
Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası olan Sakarya Meydan Savaşı, Yunan ordusunun Sakarya Irmağı’nın gerisinde bulunan Türk mevzilerine saldırmasıyla 23 Ağustos 1921’de başladı. Çok fazla subayın şehit olması nedeniyle de “Subay Muharebesi” olarak da isimlendirilen savaşta Atatürk tarihe geçen “Hat savunması yoktur, yüzey savunması vardır. O yüzey bütün yurttur. Yurdun her karış toprağı yurttaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz” kelamını söyledi ve bu kelam savaşın tüm evresine tesirini gösterdi. 3 hafta ve 1 gün süren savaş; 13 Eylül 1921’de Türk zaferiyle sonuçlandı.
EMPERYALİSTLER ANADOLU’DAKİ TEZLERİNDEN VAZGEÇTİ
Sakarya zaferiyle; 1683 İkinci Viyana Kuşatması’ndan başlayan Türk’ün devam eden geri çekilişi sona erdi. Sakarya ırmağının batısında hiçbir Yunan askeri kalmadığı üzere düşman bir daha saldıramayacak kadar yıprandı. Yunan ordusunun atak gücü kırıldı, stratejik üstünlük ve inisiyatif büsbütün Türk ordusuna geçmişti. Bu büyük zaferle artık Anadolu’da tutunamayacaklarını anlayan emperyalistler birer birer çekilmeye başladı.
İtalyanlar Anadolu’da işgal ettikleri yerleri boşalttı, ABD Türkiye’deki Ermeni argümanlarını desteklemekten vazgeçti ve “Ulusal Ant”ı (Misakı Millî) tanıdı. Fransa’yla 20 Ekim 1921 tarihinde yapılan Ankara Antlaşması’yla Hatay hariç güney hududu çizildi, münasebetiyle doğu ve güney sonlarının güvenliği sağlandı Fransa’nın Türkiye’yi ve Ulusal Ant’ı resmen tanıması, emperyalist İtilaf Devletleri ortasında görüş ve fikir ayrılığını besbelli formda ortaya çıkardı.
