Yaşanan depremler sonrasında sağlıkçılar barınacak yer bulmakta zorlandı: Güvenleri de sarsıldı
Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde 10 Ağustos’ta meydana gelen 6.1 büyüklüğündeki sarsıntı, sadece yapıları değil, sıhhat sistemine olan itimadı de yerle bir etti.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Olağandışı Durumlarda Sıhhat Hizmetleri Kolu, Balıkesir ve Bursa Tabip Odaları ile Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES) Balıkesir Şubesi yöneticilerinin yaptığı çalışmaya nazaran, Sındırgı Devlet Hastanesi’nin A ve B bloklarının daha evvel “depreme dayanıksız” raporu olmasına rağmen çalışır dumunda bulunduğu ortaya çıktı. TTB raporunda, Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) başta olmak üzere kamu kurumlarının Şubat 2023 sarsıntılarından ders çıkarmadığı vurgulandı.
VERİLER ORTAYA KOYDU
Cumhuriyet’e konuşan TTB Merkez Kurulu Lideri Prof. Dr. Alpay Azap, Türkiye genelinde sıhhat kuruluşlarının sarsıntıya dayanıklılık seviyesinin epeyce yetersiz olduğuna dikkat çekerek, “Aile sıhhati merkezleri (ASM) üzerine yaptığımız araştırmalar, bu durumun boyutlarını ortaya koyuyor: ASM’lerin sadece yüzde 28.7’si kamu eliyle inşa edilmiş, geri kalanı yer kattaki kiralık yahut apartman gibisi yapılarda faaliyet gösteriyor. Yüzde 41.5’i 1999 Marmara zelzelesi öncesinde yapılmış, son beş yılda yalnızca yüzde 8.5’i yenilenmiş. Yüzde 8.5’inin test sonucu ‘güvensiz’ çıkmış. Afet ve sarsıntı planı olan ASM oranı yalnızca yüzde 17.4. Ayrıyeten yüzde 49.5’inde bina dışında bir bekleme/toplanma alanı dahi bulunmamakta” sözlerini kullandı.
‘BİR HALK SIHHATİ MESELESİ’
Türkiye’de sıhhat yapılarının güvenilirliğinin bir halk sıhhati sorunu olduğunu vurgulayan Azap, “İl ve bölge referans hastaneleri, üniversite hastaneleri, travma merkezlerinde ağır bakım, ameliyathane, acil servis üzere kritik ünitelerin bulunduğu bloklar, ‘hemen kullanım’ için hazır olmalıdır. Hasar kaydı bulunan yahut 2023 sarsıntılarında yapısal sorun yaşamış binalar derhal tahlili sürecine alınmalıdır” diye konuştu.
Azap,“Hastanelerin yapısal olarak ziyan görmesi sıhhat hizmetinin aksayacağı manasına gelir” diye ekledi.
Afet sonrası sıhhat çalışanlarının fizikî ve ruhsal olarak kâfi dayanağı alamadıklarını tabir eden Azap, “TTB ve sıhhat emek-meslek örgütlerinin saha raporlarına nazaran, Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman başta olmak üzere birçok vilayette sıhhat çalışanları konteyner, çadır ya da hastane odalarında barınmak zorunda kaldı. Hatay’da Kahramanmaraş’ta, Adıyaman’da pek çok tabip ve sıhhat çalışanı otomobillerinde uyumak zorunda kaldı. Sıcak suya erişim günlerce sağlanamadı. Bu durum, mevzuatta tarifli birinci 72 saatlik inançlı barınma amacının alanda gerçekleşmediğinin somut göstergesidir” diye konuştu.
TTB’nin 30. ay raporuna nazaran Hatay’da görevlendirilen tabiplerin barınacakları inançlı bir konut bulmakta zorlandıkları belirtildi. Bilimsel bilgilerin bu eksiklikleri doğruladığı aktarılırken TTB’nin 2023 zelzele bölgesi saha değerlendirmeleri, afet sonrası sıhhat çalışanlarının yüzde 40’ından fazlasının inançlı ve insani standartlara uygun barınma imkânına ulaşamadığını ortaya koydu.
