Çin ihracat kapılarını açtı: Türkiye de o ülkeler arasında!
ABD’nin gümrük tarifeleri ve başka ticaret kısıtlamalarına karşın Çin’in ihracatındaki yükseliş dikkat çekiyor. Lider Donald Trump devrinde başlayan ticaret tansiyonu, Çin’in ABD’ye ihracatını azaltırken, ülke bu kaybı öbür pazarlardaki ihracatını artırarak dengeledi.
Temmuz ayında Çin’in toplam ihracatı geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 7,2 artarak 322 milyar dolara yükseldi. Bu oran, haziran ayındaki yüzde 5,8’lik artış beklentisinin üzerine çıktı.
AVRUPA, ASYA VE ÖTEKİ PAZARLARDA GÜÇLÜ BÜYÜME
Bloomberg’in tahliline nazaran, temmuz ayında yaşanan artışın temel nedeni, Avrupa Birliği, Güneydoğu Asya, Hong Kong, Avustralya ve öbür bölgelere yapılan güçlü sevkiyatlar oldu. Bu artış, ABD’den gelen alımlardaki dört aylık çift haneli düşüşü ziyadesiyle telafi etti.
BNP Paribas SA’nın Çin Başekonomisti Jacqueline Rong, “Çin’in son üç aydaki güçlü ihracat performansının arkasında ABD dışı pazarlara yapılan sevkiyatlar var” dedi. Rong ayrıyeten Latin Amerika ve Afrika üzere bölgelerde de Çin’in ihracatının yükseldiğini vurguladı.
Yuan’ın ABD dışındaki para ünitelerine karşı kıymet kaybetmesi de Çin mallarının rekabet gücünü artırarak dış satışlara katkı sundu.
ABD’YE DÜŞÜŞ, AB VE ASEAN’A ARTIŞ
Çin’in ABD’ye ihracatı temmuzda yüzde 21,6 oranında azaldı. Buna karşılık, Avrupa Birliği’ne yüzde 9,3, ASEAN ülkelerine ise yüzde 16,8’lik artış kaydedildi. İthalat ise tıpkı periyotta yüzde 4,1 yükseldi.
Pekin ve Washington ortasında devam eden ticaret görüşmeleri kapsamında 90 günlük gümrük tarifesi ateşkesi gündemde. Çin tarafı, İsveç’teki görüşmeler sonrası ateşkesin uzatılmasında uzlaşıldığını bildirirken, ABD’li yetkililer son kararı Lider Trump’ın vereceğini belirtiyor.
DİĞER ÜLKELERİN DENETİMLERİ BELİRLEYİCİ OLABİLİR
Bloomberg tahlilinde, “Temmuz dataları, ABD ile azalan ticarete karşın Çin ihracatının genel olarak dirençli kalabileceğini gösteriyor. Asıl risk, öteki ülkelerin ABD ile ticaret mutabakatları çerçevesinde geçiş denetimlerini sıkılaştırıp sıkılaştırmayacağı” yorumu yapıldı.
Yuan’ın temmuzdan bu yana kısmen toparlansa da, genel olarak uzun yıllardır benzeri para ünitelerine karşı daha zayıf seyretmesi, ihracata katkı sağladı.
İKİNCİ YARIDA YAVAŞLAMA BEKLENİYOR
Bazı ekonomistler, firmaların artan stokları eritmeye çalışması nedeniyle yılın ikinci yarısında ihracat artışında yavaşlama yaşanabileceğini öngörüyor. Ayrıyeten, Çin’in kesin eser ve bileşenlerde üçüncü ülkelere bağımlılığı arttı. Bu eğilim, Trump’ın ticaret savaşları sonrası daha da sürat kazandı.
2017’de Çin’in Vietnam ve Meksika üzerinden ABD’ye yönelik toplam katma pahalı üretimdeki hissesi yüzde 14 iken, 2023’te bu oran yüzde 22’ye çıktı.
ÇİP VE ARAÇ SATIŞLARINDA YÜKSELİŞ
Temmuz ayında Çin’in çip ihracatı artarken, bu durum global yarı iletken talebindeki ve yapay zeka teknolojilerindeki büyümeyle ilişkilendirildi. Gemi ihracatı düşerken, yurt dışı araç satışları yüzde 19 artış gösterdi. Makine ve ileri teknoloji eserlerinde de ihracat artarken, az toprak elementleri ihracatındaki düşüş altıncı ayında da sürdü.
Bakır, demir cevheri, soya fasulyesi ve ham petrol ithalatında ise yıllık bazda artış görüldü.
TİCARET FAZLASI 1 TRİLYON DOLARI AŞABİLİR
BNP Paribas’tan Rong, ithalattaki yükselişin kalıcı olmayabileceğini belirtirken, Çin’de emlak dalındaki sakinliğin temmuzda derinleştiğini söz etti.
Temmuz ayında Çin’in dış ticaret fazlası 98,2 milyar dolar oldu. Bu sayı, haziran düzeyinin altında olsa da tarihi ortalamanın epey üzerinde yer aldı. Mevcut eğilim sürerse, 2025 yılı prestijiyle Çin’in ticaret fazlası 1 trilyon doları aşabilir.
TÜRKİYE’YE YÖNELİK İHRACAT DA YÜKSELİYOR
Çin’in Türkiye’ye yönelik ihracatı da artış eğilimini sürdürüyor. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin temmuzda Çin’den yaptığı ithalat yüzde 11,4 artışla 4,6 milyar dolara yükseldi. Ocak-temmuz periyodunda ise bu sayı yüzde 13,5 artışla 28,6 milyar dolara ulaştı.
Bu periyotta Çin, Türkiye’nin ithalatında yüzde 13,5 hisseyle birinci sırada yer aldı.
Çin’in Türkiye ve ABD dışındaki pazarlara yaptığı ihracatın artması, yerli üreticiler için rekabet baskısını artırıyor. Bu nedenle birtakım bölümlerde Çin menşeli eserlere karşı gümrük tedbirleri talep ediliyor.
