AYM’den Gezi kararı: ‘Savcılık adaleti sağlayamadı’
Anayasa Mahkemesi (AYM); Seyahat Parkı olaylarında harekete katılan E.A.A.’nın “AYM’nin eziyet yasağının ihlali istikametindeki kararına rağmen savcının davanın zamanaşımına uğraması gerekçesiyle kavuşturmaya yer yoktur” kararına yönelik müracaatında dikkat çeken bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme; savcının kelam konusu kararla “cezasızlık algısına” neden olduğunu belirterek; “Soruşturma makamları, adalete olan itimadın sarsılmamasını sağlamak için fizikî ve ruhsal bütünlüğe yapılan hataların cezasız kalmasına ve dava zamanaşımına uğramasına müsaade vermemelidir” değerlendirmesinde bulundu.
“Gezi Parkı” direnişi kapsamında 2 Haziran 2016’da Ankara’da düzenlenen aksiyonlara katılan E.A.A. isimli bir yurttaş, kolluk vazifelilerinin müdahaleleri sırasında yaralandığı savıyla şikâyetçi olmuştu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tez üzerine başlattığı soruşturma kapsamında 12 Mart 2015’te şikâyet konusu kolluk kuvvetleri hakkında kavuşturmaya yer yoktur kararı vermişti.
Bu kararın akabinde E.A.A. 2015’te AYM’ye başvurdu. AYM, kolluk görevlilerince uygulanan fizikî gücün gerekli ve orantılı olmadığını kıymetlendirerek E.A.A.’nın “eziyet yasağının maddi boyutunun ihlal edildiği” tarafında karar vermişti. Fakat AYM’nin eziyet tespitine rağmen savcılık soruşturma yürütmedi ve 2021’de dava üzerinden zamanaşımı müddetinden daha fazla vakit geçtiği gerekçesiyle tekrar kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verdi.
‘ZAMANAŞIMINDAN İSTİFADE ETTİ’
Bunun üzerine E.A.A. tekrar AYM’ye başvurdu. AYM, E.A.A.’nın ikinci başvurusunu da 20 Mart’ta karara bağladı. Yüksek Mahkeme kararında savcılığın dava zamanaşımı kararının cezasızlık algısına neden olduğunu belirtti. AYM kelam konusu değerlendirmesinde,“Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararının akabinde iddianame düzenlemesi üzere dava zamanaşımını kesen bir süreç yapılmaması kolluk vazifelilerinin mutlak bir cezasızlık nedeni olan dava zamanaşımından istifade etmelerine neden olmuştur. Meğer soruşturma makamları, berbat muameleye müsamaha göstermediklerini kamuoyuna göstermek ve adalete olan itimadın sarsılmamasını sağlamak için her türlü ihtimam ve çabayı göstererek fizikî ve ruhsal bütünlüğe yapılan hataların cezasız kalmasına ve dava zamanaşımına uğramasına müsaade vermemelidir” sözlerini kullandı.
Bu kıymetlendirme kapsamında Yüksek Mahkeme tekrar eziyet yasağının ihlal edildiğine, lakin hukukî olanaksızlıktan kaynaklı tekrar soruşturma yapılmasına karar verilemeyeceğine oyçokluğuyla hükmetti. AYM Üyeleri Engin Yıldırım, Yıldız Seferinoğlu, Selahaddin Menteş ve Kenan Yaşar ise çoğunluğun kararına karşı oy kullandı. Üyeler münasebetinde çoğunluğun eziyet yasağının ihlal edildiğine yönelik görüşüne katıldıklarını, ancak ihlalin sonuçlarının giderilmesi bakımından yine soruşturma yapılmasının gerekli olduğunu belirtti.
Kararla ilgili E.A.A.’nın avukatı Doğan Erkan, “AYM müracaatımız sonucunda verdiği kararla, Seyahat aksiyonlarındaki polisin eziyet yasağını tespit etmiş oluyor. Bununla birlikte AYM, şahsen savcılığın kolluk vazifelileri üzerindeki cezasızlık kültürüne sebep olduğunu söz etmiş oluyor. Soruşturmayı evvelki AYM kararına karşın akamete uğratan savcı hakkında da şikayetçi olacağız. Seyahat Direnişinin onurunu savunmaya devam edeceğiz” dedi.
