Dijital mühürle devleti teslim etmişler: ‘Sistematik istismar’
Sahte diploma, e-imza ve resmi doküman sahteciliğine ait soruşturma, Türkiye’de dijital kamu güvenliğinin çöküşünü ortaya koydu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturmada, örgütün sırf uydurma üniversite diploması değil, ehliyet, kimlik, pasaport, öğretmen atama belgeleri, kalfalık evrakları ve transkriptler de ürettiği belirlendi.
KÂĞIT ÜZERİNDE ÜNİVERSİTE
Sahte diplomayla gündeme gelen isimlerden biri olan, kendini psikolog olarak tanıtıp danışan kabul eden Volkan Uçak savlara “Uluslararası Dublin Üniversitesi’nden 2016’da online psikoloji lisans ve yüksek lisans almaya başladım” karşılığını vermişti. Lakin kendisini “International (Uluslararası) Dublin University” olarak tanıtan kurumun ne yerleşkesi var ne akademik takımı. İnternet sitesine nazaran Gürcistan’da, bağlantı numarasına nazaran Ankara’da, LinkedIn’de ise Miami merkezli gösterilen bu kelamda üniversiteden Türkçe eğitimle, ALES ve yabancı lisan kuralı olmadan lisans, yüksek lisans ve doktora diploması alan en az 811 kişi tespit edildi.
Tıpkı yıllar evvel patlak veren Newport skandalı üzere, diplomalar parayla satılıyor; ders yok, imtihan yok, denklik esasen yok. Öne sürülen bir başka teze nazaran ise kelam konusu üniversiteden bir kişi sadece iki yıl içinde psikoloji lisans eğitimini tamamlayıp yüksek lisansa başlamış görünüyor.
Cumhuriyet’e konuşan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuna Tuğcu, sorunun ferdi suiistimallerle açıklanamayacağına dikkat çekti. Tuğcu, “Yapılan şey kolay bir sahtecilik değil, dijital devlet sistemlerinin sistematik olarak istismar edilmesidir. Şayet bu kadar rahat e-imza alınabiliyorsa devlet kurumları misyonunu yapmıyor demektir” dedi.
Tuğcu, sırf uydurma diploma değil, akademik yapının temellerinin aşındığını vurgularken “Gerçek bir üniversite berbat eğitim verebilir. Ancak burada karşımızda üniversite bile yok. Geçersiz bir isim, düzmece bir internet sitesi, kiralık bir ofis adresi. Ve bu kâğıtlarla beşerler kamuya sızabiliyor. İşte YÖK’ün asli vazifesi bu yapıları engellemekti. Fakat o sırf takımları denetim altında tutmakla ilgileniyor” sözlerini kullandı.
‘KURUMLAR SUSUYOR’
Tuğcu, başta YÖK, BTK ve KVKK olmak üzere ilgili kurumların misyonlarını yerine getirmediğini şu sözlerle ifade etti: “Kişisel bilgilerimiz çok komik fiyatlara satılıyor. E-imzalar üretiliyor, kimlikler oluşturuluyor. Lakin bu kurumlar susuyor. Halktan bilgi de saklıyorlar. Bugün konuşuyoruz fakat önümüzdeki hafta bu gündem değişmiş olacak. Skandallar unutuluyor lakin sistem çürümeye devam ediyor.”
ŞEFFAFLIK VURGUSU
E-imza sistemine yönelik teknik açıklamalarda bulunan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuna Tuğcu, “Cebinizdeki aygıt kopyalanmıyor; direkt sizin isminize yeni bir e-imza üretiliyor. Islak imzanın dijital karşılığı bu. Geçersiz kimlikle alınan bir e-imza aygıtı ile artık kişinin ismine her süreç yapılabiliyor. Bu dijital mühürle devleti teslim etmişsiniz” dedi. Tuğcu, bu sistemlerin sadece teknik tedbirlerle değil, kamusal kontrol ve şeffaflıkla güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
