Erdoğan 2 yıl önce 1 milyon demişti… 2028’e kadar hedef 850 bin
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nın ‘uluslararası göç’ kısmında yer alan datalar iktidarın sığınmacı siyasetindeki çelişkiyi gözler önüne serdi. Programda Türkiye’nin bulunduğu coğrafik pozisyon ve sosyoekonomik ‘gelişmiş düzeyi’ nedeniyle sistemsiz göç hareketlerine maruz kaldığına işaret edildi. Eylül 2024 bilgileri temel alınarak Türkiye’de bulunan yabancı sayısının 4,6 milyon ‘dolaylarında’ olduğu, süreksiz muhafaza altındaki Suriyelilerin sayısının 3,1 milyon olduğu ve ikamet müsaadesiyle bulunan yabancıların ise 1,1 milyon olduğu açıklandı. Suriyelilerin ‘gönüllü, inançlı ve onurlu’ geri dönüşünü desteklediğini söyleyen iktidar programda, Haziran 2024’e kadar yaklaşık 658 bin kişinin ülkesine geri dönüşünün sağlandığını bildirdi. 2024 yılı içerisinde yakalanan sistemsiz göçmen sayısının ise 160 bin ‘civarında’ olduğu açıklandı.
“YAŞAM KOŞULLARININ ÇEKİCİLİĞİ”
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’nın 2024-2028 Stratejik Planı’nda ise istekli geri dönüş yapan Suriyeli sayısının 2025 yılında 700 bin, 2026’da 750 bin, 2027’de ise 800 bin, 2028’de ise 850 bine çıkması hedeflendi. 2028 yılına kadar 3,1 milyon olduğu açıklanan Suriyelilerin yaklaşık yüzde 27.4’ünü geri göndermeyi öngördüğünü belirten bakanlığın geri dönüş programı için ayrılan maliyet kestirimi ise 3 milyon 500 bin TL olarak verildi. Programın ‘riskler ve denetim faaliyetleri’ kısmında ise ‘kaynak ülkelere kıyasla Türkiye’de ömür şartlarının cazip olması ve yurttaşlık beklentisi’ risk olarak kıymetlendirdi. Sığınmacılara ‘haksız yurttaşlık’ verildiği istikametindeki savlarla eleştirilen iktidar, sığınmacıların ‘yurttaşlık beklentisinin ve hayat şartlarının çekiciliğinin’ geri gönderim için risk oluşturduğunu kabul etti.
GENÇ NÜFUS DEVAM EDECEK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Mayıs 2022 tarihinde Suriye’nin kuzeyinde bulunan İdlib’e Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) eşgüdümünde inşa edilen briket konutların açılış merasiminde yaptığı konuşmada Türkiye’deki 1 milyon Suriyelinin ülkelerine ‘gönüllü dönüşünü’ sağlayacak bir proje için hazırlık yapıldığını söylemişti. AKP iktidarının 2022 yılından bu yana Suriyelilerin geri dönüşüne ait gayesini gerçekleştiremediği görüldü. Ayrıyeten programda süreksiz muhafaza altındaki Suriyelilerin yüzde 41’inin 15 yaş altı çocuklardan oluştuğu kaydedilerek, çalışma çağındaki nüfusun hissesinin yüzde 57, yaşlı nüfus hissesinin yüzde 2 seviyesinde olduğu belirtildi. “Mevcut genç nüfus yapısının önümüzdeki devirde de devam etmesi beklenmektedir” sözü kullanıldı.
BİRİNCİ SIRADA RUSLAR
Programda milletlerarası muhafaza müracaat sahibi şahısların sayısının 230 bin ve 2024 yılı içerisinde yakalanan sistemsiz göçmen sayısının 160 bin civarlarında olduğu duyuruldu. İkamet müsaadesiyle bulunan yabancıların yüzde 71’inin İstanbul, Antalya ve Ankara’da yaşadığı; 2024 yılında ikamet müsaadesiyle bulunan yabancılar ortasında Rusya, Türkmenistan, Irak, Suriye ve İran uyrukluların ön sıralarda yer aldığı kaydedildi.
