Yüksek kolesterol genç yaşta da görülüyor: Kriz yaşanmadan önce vücudunuz sizi uyarabilir

Tıpta hiperkolesterolemi olarak isimlendirilen yüksek kolesterol, uzun müddet hiçbir belirti vermeden ilerleyebiliyor. Fakat uzmanlara nazaran, kimi bireylerde kolesterol düzeylerinin yükseldiğini erken devirde gösteren fizikî işaretler ortaya çıkabiliyor. Britanya Kalp Vakfı’na (BHF) nazaran, bilhassa ailesel kolesterol yüksekliği olan bireylerde bu belirtiler ayak bileği, el ve göz etrafında fark edilebiliyor.

İLK BELİRTİ AYAK BİLEĞİNİZDE OLABİLİR

Uzmanlara nazaran kolesterolün bedende oluşturduğu birinci görünür bulgulardan biri “tendon ksantomları” olarak bilinen yapılar. Bunlar, bilhassa aşil tendonunda ayak bileğinin art kısmında—oluşan sarımsı yumrular biçiminde ortaya çıkabiliyor. Ksantomlar, kolesterolle dolu birikintiler olup, birebir vakitte el parmak boğumlarında ve dizlerde de görülebiliyor. Bu lezyonlar çoğunlukla yüksek kolesterolü işaret etse de, nadiren kimi kalıtsal hastalıkların (örneğin serebrotendinöz ksantomatozis) belirtisi de olabilir.

GÖZDEKİ HALKAYA DİKKAT

Kolesterolün öbür bir belirtisi de beğenilen görülebiliyor. “Kornea arkusu” olarak bilinen bu durum, göz irisinin etrafında oluşan soluk beyaz bir halka ile kendini gösteriyor. Bu halka yaşla birlikte gelişebiliyor lakin genç bireylerde görülmesi, yüksek kolesterolün değerli bir işareti kabul ediliyor. Bir diğer ender bulgu ise gözün iç köşesinde beliren küçük, sarı benekler. “Ksantelazma” olarak isimlendirilen bu lekeler de kandaki kolesterolün yüksek olduğunu gösterebilir.

KONTROL KURAL: “SİNSİ VE GÖRÜNMEZ BİR TEHLİKE”

Kolesterol yüksekliği çoklukla belirti vermediği için yalnızca kan testiyle teşhis edilebiliyor. Bu nedenle uzmanlar, bilhassa ailesinde kolesterol geçmişi olan bireylerin tertipli olarak kolesterol testi yaptırmalarını öneriyor.

Britanya Kalp Vakfı’ndan yapılan açıklamada, “Bu sinsi ve sessiz risk faktörü, birçok vakit fark edilmeden kalp krizi ve felç üzere önemli sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden denetim yaptırmak hayati ehemmiyet taşır” denildi.

TEDAVİ MÜMKÜN HAYAT BİÇİMİ KRİTİK

Yüksek kolesterol tedavi edilebilen bir durum. Ekseriyetle birinci adım, hayat biçimi değişiklikleri oluyor:

• Dengeli ve düşük yağlı beslenme
• Fiziksel aktivite artışı
• Alkol tüketimini azaltmak
• Sigaranın bırakılması

Bu değişikliklerin kâfi olmaması durumunda ise statin üzere kolesterol düşürücü ilaçlar devreye giriyor. Bilhassa ailesel hiperkolesterolemiye sahip bireylerde ilaç tedavisi daha erken yaşta başlayabiliyor.