KESK’ten toplu iş sözleşmesi değerlendirmesi: ‘İktidar, yandaş konfederasyon ve 4688 ile haklarımız korunamaz’
KESK, ağustos ayında gerçekleştirilecek ve 2026-2027 yıllarını kapsayan 8. Devir Toplu Kontrat süreci öncesinde kamu işçilerinin haklarını ve taleplerini lisana getirmek emeliyle 30 vilayette alana ineceğini açıkladı. Birinci durak dün Van oldu. Taleplerini 1 Ağustos 2025 tarihinde ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı önünde kuracağı alternatif TİS masasında kamuoyuyla paylaşacak olan KESK, bu süreç öncesinde ise bir kıymetlendirme raporu hazırladı.
Raporda 2025’in Türkiye’sinde kamu işçilerinin yüzde 90’ının yoksulluk sonunun yarısına denk gelen bir gelirle hayat gayreti vermekte olduğu belirtildi. Dünyanın en yüksek kira ve eğitim enflasyonun da tekrar Türkiye’de yaşandığı vurgulandı.
‘KİRA MAAŞTAN FAZLA ARTACAK’
TÜİK’in 12 aylık ortalama enflasyonu yüzde 43,23 olarak açıkladığının anımsatıldığı raporda, “Bu oran bilhassa kiracılar için çok kıymetli. Zira kontrat mühleti dolanların kira bedeli temmuz ayından itibaren bu oranda artacak. Buna nazaran haziran prestiji ile 45 bin TL maaş alıp bunun 22 bin 500 TL’sini kiraya veren bir kamu işçisinin temmuz ayı maaşı 7 bin 6 TL artacak. Lakin kirası yüzde 9 bin 726 TL artacaktır. Yani yeni kirasını karşılayabilmek için maaş artırımının üzerine 2 bin 720 TL daha koymak zorunda kalacaktır” tabirleri kullanıldı.
‘KADROLU İŞÇİ SAYISI YÜZDE 0.15 ARTTI’
Gelir vergisi dilimi adaletsizliği tüm süratiyle sürmekte olduğunun söz edildiği raporda, “Maaşlarımız daha cebimize girmeden gelir vergisine gitmektedir. Yalnızca gelir vergisi değil KDV’den ÖTV’ye her adımda ödenen tüm dolaylı dataların yükü de işçi kesitlerin sırtına yıkılmıştır” denildi. Kamuda teminatsız istihdam probleminin derinleştiğinin vurgulandığı raporda, son iki yıldır kamuya takımlı alımın neredeyse büsbütün durduğu açıklandı. Strateji ve Bütçe Başkanlığı datalarına nazaran; Haziran 2023 prestiji ile 3 milyon 470 bin 727 olan takımlı işçi sayısının 2 yılda 5 bin 168 kişi artırıldığı, buna rağmen 270 bin 568 olan kontratlı işçi sayısının 199 bin 704 kişi artarak 424 bin 447 şahsa ulaştığı belirtildi. Yani son iki yılda takımlı işçi sayısı yalnızca yüzde 0,15 artarken, kontratlı işçi sayısının yüzde 74 arttığı saptandı.
Raporda; kamu işçilerinin maaşlarına giydirilen pek çok ödeme kaleminin taban aylığına yansıtılmaması, emekli maaşı ve ikramiyesi hesaplamalarına hiç dahil edilmemesi sonucunda, kamu işçilerinin fiilen kayıt dışı çalıştırıldığı tabir edildi. KESK’in raporunda “Siyasi iktidar, yandaş konfederasyon ve 4688 Sayılı Yasa ile ülkemizde kamu işçilerinin mali, toplumsal, özlük, demokratik, kültürel haklarının korunması ve geliştirilmesi mümkün değildir” iletisi verildi.
‘HAFTALIK ÇALIŞMA 35 SAATE DÜŞÜRÜLMELİ’
“Kamu işçilerinin ve kamu emeklilerinin ortak ekonomik, toplumsal, demokratik, özlük ve mesleksel hak ve çıkarlarını temel alan, İktidarın hem patron olarak tarafı hem hakem olmadığı, her sendikanın, konfederasyonun kendi üyeleri ismine masaya oturabildiği, bayan kamu işçilerinin kendi talepleri ile masada temsil edildiği, Başta ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) kontratları olmak üzere milletlerarası mukavelelerle, kozmik sendikal hak ve özgürlüklerle uyumlu, grev hakkı ile tamamlanmış gerçek bir toplu sözleşme” talebinin lisana getirildiği raporda, ayrıyeten en düşük kamu işçisinin maaşının yoksulluk sonu üzerine çıkarılması, emeklilere insan onuruna yaraşır maaş artışının yapılması, haftalık çalışma müddetinin 35 saate düşürülmesi, mülakatın kaldırılması, özelleştirmelere son verilmesi, kamu yatırımlarının artırılması ve kamuda istihdamın kâfi hale getirilmesi üzere talepler de yer aldı.
Raporun sonunda ise şu tabirlere yer verildi: “KESK olarak yıllardır yürüttüğümüz fiili legal gayret sonucunda kurulan masanın kamu işçilerinin ve emeklilerin yok sayıldığı, iktidarın ve yetkili olarak oturttuğu yapının bir oyun sahnesine dönüştürülmesine seyirci kalmadık, kalmayacağız. Gayretimizi yükselterek sürdürmeye devam edeceğiz.”
