İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesinin üzerinden geçen dört yılda 1310 kadın katledildi: ‘Şiddeti cesaretlendiriyor’

Kadınların hayat garantisi olan İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasının üzerinden dört yıl geçti. Türkiye, cumhurbaşkan kararıyla İstanbul Sözleşmesi’nden resmi olarak 1 Temmuz 2021 prestijiyle çıktı. Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun bilgilerine nazaran kontrattan çıkılmasından bu yana en az 1310 bayan öldürüldü, 982 bayan ise kuşkulu halde meyyit bulundu. Cumhuriyet, bağımsız uzmanlardan oluşan yapı Bayanlara Yönelik Şiddet ve Mesken İçi Şiddete Karşı Aksiyon Uzman Grubu’nun ilk başkanı ve İstanbul Sözleşmesi’nin mimarlarından Prof. Dr. Feride Acar ile konuştu.

‘SONUÇ DAİMA OLUMSUZ’

Artan bayan cinayetlerinin ve kuşkulu bayan ölümlerinin tasa verici olduğunu belirten Acar, “Bu durum bize İstanbul Sözleşmesi’nin ne kadar çok taraflı bir mukavele olduğunu ve onun ortadan kaldırıldığı noktada sonuçlarının her vakit olumsuz olacağını gösteriyor. Zira İstanbul Mukavelesi yalnızca cinayetler, bayan vefatları gerçekleştikten sonra kovuşturma yapmak, hatalıyı cezalandırmak üzere ögeler içermiyor. Bu kontrat birebir vakitte devletin bir siyaset olarak bayanlara yönelik şiddeti engellenmesi gerektiğini vurguluyor ve bunun için çeşitli önlemler alınmasını istiyor” dedi.

Acar, “Bunun en başında topluma eğitim yoluyla verilecek olan bildiriler yer alıyor. Onun için de İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldığı noktada topluma bütün bunlara artık gerek kalmadığı üzere bir ileti verilmiş oluyor. Tedbire ve müdafaa da çok büyük ölçüde ziyan görüyor. Kontrattan çıkmanın aile içi şiddeti de maalesef daha cesaretlendiren bir tarafı olduğu açık” ihtarını yineledi. “Toplumsal cinsiyet kavramını kullanmayı yasaklayan bir devlet anlayışı gelişti” diyen Acar, “İstanbul Sözleşmesi’nin özünü reddetmek noktasındayız” sözlerini kullandı.

‘İZAHI ÇOK ZOR’

Geçen ay düzenlenen Sosyalist Enternasyonal toplantısında da İstanbul Sözleşmesi’ne vurgu yapılmıştı. Toplantının konuşmacılardan da biri olan Acar, “Ben bu mukavelenin yapılması istikametinde çaba etmiş, birinci gününden itibaren bu sürecin içinde olmuş biri olarak büyük ıstırap duyuyorum. Toplantıda da bu lisana getirildi. Biz orada öteki İstanbul Sözleşmesi’ne taraf olmamış dünya devletlerine, siz de bu mukaveleye taraf olun diye bir bildiri verirken bir taraftan kendi içinde bulunduğumuz durumu izah etmemiz çok zor” diye konuştu.

‘KADINLARIN KİŞİSEL HAKLARI İHLAL EDİLİYOR’

Siyasi iktidarın 2025’i “aile yılı” ilan etmesine değinen Acar, “Aile yılı kavramının içerisinde bayanların birer birey olarak insan haklarının ihlal edilmesini önemsemeyen bir bildiri gizli olduğunu” kaydetti. Acar şöyle konuştu: “Aile kurumunun ehemmiyetini vurgulamak, bireylerin değersizliği iletisini da içinde taşıyorsa bu çok tehlikeli bir şey. Bir taraftan bayanlara yönelik şiddetle ilgili kontrattan çıkılıyor, ‘bu kıymetli bir şey değildir’ deniyor. ‘Biz aileyi koruyalım, aileyi geliştirelim’ deniliyor. Fakat bunun içerisinde birey hakları önemsenmiyor. Çok daha muhafazakâr bir toplum yapısına hakikat gidiliyor. Bayan haklarının aile içerisinde göz gerisi edildiği ve aile bütünlüğü kavramının bayan haklarını engellemesine yahut geri götürülmesine neden olacak bir bildiri veriliyor. Münasebetiyle bu hiç sağlıklı bir şey değil.”