Asgari ücrete temmuzda ara zam tartışmaları sürüyor! Emekçinin geliri beş ayda eridi

Hazine ve Maliye Hazine Bakanı Mehmet Şimşek’in 2 yıldır uyguladığı iktisat programının esas maksadı enflasyonu düşürmekti. Şimşek’in vazifeye geldiği 4 Haziran 2023 tarihinde, ortalama enflasyon yüzde 39 düzeyindeydi. İki yıllık dezenflasyon sürecinde fiyat artırımları baskılanarak yurttaşa acı reçete dayatıldı.

Bugün tam iki yıl sonra ortalama enflasyon yüzde 35,41’e geriletildi. Türkiye enflasyonda OECD ve G7 ortalamalarının 8-10 kat üzerinde. Venezuela ve Sudan üzere hiperenflasyon yaşanan ülkeleri dışarıda tuttuğumuzda Arjantin, yüzde 43’lük enflasyonu ile Türkiye’yi geçen tek ülke.

Asgari fiyat, artırım yapılarak 22 bin 104 liraya çıkarıldığı Ocak ayından bu yana, yüzde 14,29’luk enflasyon sebebiyle gerçek olarak 3 bin liradan fazla bedel kaybetti. Son beş ayda en çok artış dar gelirlinin ana masraf kalemleri olan besin, kira ve ulaştırmada gerçekleşti. Türk-İş’e nazaran Mayıs ayı itibariyle açlık sonu 25 bin 92 lira, yoksulluk sonu ise 81 bin 734 lira.

CHP düzenlediği mitinglerde, basın açıklamalarında ve Meclis’te orta artırım talebini yükseltiyor lakin artırıma ait net bir meblağ dile getirilmedi. İYİ Parti Önderi Müsavat Dervişoğlu, “Bugün en az 29 bin 850 TL olmalı, getirsinler teklifi destekleyelim” dedi.

DEM Parti’nin TBMM’ye sunduğu araştırma önergesinde “İnsan onuruna yakışır bir hayat için minimum fiyatın ve en düşük emekli maaşının 39 bin TL’ye çıkarılmasını talep ediyoruz” tabirleri yer aldı.

CHP önder seviyesinde ve Meclis’teki kurmayları aracılığıyla orta artırım talebini sık sık dile getiriyor. CHP Lideri Özgür Özel, “Temmuz ayı geldiğinde taban fiyata yapılan artırım TÜİK’e nazaran bile neredeyse ortadan kalkacak. Gerçek enflasyon sayılarına baktığınızda enflasyon canavarı taban fiyat artırımını yuttu bile” diyerek taban fiyata küçük esnafı da gözeten bir artırım yapılmasını talep etti. Özel, “İktidara geldiğimizde minimum fiyat 3 ayda bir otomatik zamlanacak” tabirlerini kullandı

Geçtiğimiz yılın tıpkı ayına nazaran gerçekleşen yüzde 15,09 enflasyon ile emekli aylığının bin 183 TL eriyerek 12 bin 286 TL’ye, taban fiyatın ise 3 bin 336 TL eriyerek 18 bin 769 TL’ye gerilediğini söyleyen iktisatçı Prof. Dr. Mustafa Durmuş:

“Üstelik TÜİK’in gerçeği yansıtmayan enflasyon oranları dikkate alındığında görülenden daha büyük bir hissenin enflasyon tarafından kemirildiğini söylemek mümkün. Yoksulluk hududuna baktığımızda tek bir minimum fiyatın girdiği dört kişilik hane, sadece besin harcamalarını bile karşılayabilecek durumda değil. Başka yandan dört kişilik bir hanenin fakir sayılabilmesi için dört üyesinin de taban fiyat seviyesinde gelir elde etmesi gerekiyor.”

Hükümet yetkilileri taban fiyata orta artırım talebine ait yıl boyunca çeşitli açıklamalar yaptı. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan aylar öncesinde “Vatandaşlarımızın satın alma gücünü korumak zorundayız. Enflasyonda düşüşün başladığını göreceğiz… Lakin olur ya bir aksilik olursa Temmuz ayında da tekrar taban fiyat artışı gündeme gelebilir” demişti. Haziran başında açıklamada bulunan AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, “Maliye Bakanımız, Çalışma Bakanımız, Cevdet Yılmaz beyin başkanlığında bu hususlar değerlendirilecektir” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise son olarak küme toplantısının akabinde kendisine minimum fiyat sorusu yönelten gazeteciye “Söyledim ya…” biçiminde karşılık verdi.