Yapay zeka tek fotoğrafla ölüm riskini tespit ediyor
Yapay zeka, tıbbi teşhislerde ihtilal yaratabilecek yeni bir yetenek kazandı: Yalnızca bir yüz fotoğrafıyla biyolojik yaşı tespit ederek mevt riskini öngörmek. The Lancet Digital Health mecmuasında yayımlanan bir araştırma, bu alandaki çarpıcı bir gelişmeye dikkat çekiyor. Araştırmada tanıtılan “FaceAge” isimli derin öğrenme modeli, 59 bini aşkın sağlıklı bireyin yüz fotoğraflarından öğrenerek yaşlanmanın biyolojik izlerini şaşırtan bir doğrulukla çözümleyebiliyor.
Yapay zeka tarafından geliştirilen model, bireylerin yüz sınırlarındaki mikroskobik yaşlanma izlerini tahlil ederek biyolojik yaşlarını varsayım ediyor. Çarpıcı olan ise, yüzü gerçek yaşına nazaran daha yaşlı görünen bireylerin erken vefat riskinin daha yüksek olduğunun ortaya konulması. Araştırmacılara nazaran bu teknoloji, tabiplerin teşhis süreçlerine de dayanak olabilir.
Bu durum, “Yüzümüz, her gün aynada gördüğümüz sıradan bir yansıma mı, yoksa sağlığımızla ilgili hayati iletiler mı taşıyor?” sorusunu gündeme getiriyor. Alışılagelmiş hayati belirtiler – nabız, ateş, teneffüs suratı ve tansiyon – üzere fizyolojik göstergeler dışında, artık bir yüz fotoğrafının da en az bu parametreler kadar bilgi sunabileceği düşünülüyor. Bilhassa kanser hastalarında biyolojik yaşla yüz görünümü ortasındaki farkın daha besbelli olması, bu teknolojinin kıymetini artırıyor.
Ancak bu gelişmenin ruhsal tesirleri de göz arkası edilemez. Kendisini genç hisseden bir bireyin, yapay zekâ tarafından “yaşlı” olarak sınıflandırılması, korku bozukluklarını tetikleyebilir. Bu tarafıyla teknoloji, hem umut hem de tasa yaratıyor.
Yine de FaceAge’in erken teşhis koyma, şahsa özel tedavi planları oluşturma ve invaziv olmayan bir halde sıhhat izlemi sağlama üzere alanlarda büyük potansiyele sahip olduğu belirtiliyor.
Uzmanlar ise uyarıyor: Halihazırda dış görünüşe çok kıymet veren günümüz toplumunda bu tıp teknolojiler, olumsuz toplumsal tesirler doğurabilir. Yapay zekâ dayanaklı sıhhat tahlilleri, insan psikolojisi ve etik hudutlar göz önünde bulundurularak geliştirilmek zorunda.
