Çiftçinin mirasçıları bankadan parayı alabilmek için ceza ödemek zorunda kalıyor: Mağdur eden destek!
Büro-İş Sendikası Genel Başkanı Alay Hamzaçebi, tarımsal takviyelerde yaşanan bir probleme dikkat çekti. Dayanakta çiftçinin ve üreticinin aslında mağdur olduklarını lakin mirasçılarının onlardan daha mağdur duruma düştüklerini belirten Hamzaçebi, bunun nasıl gerçekleştiğini anlattı.
Çiftçiye verilen mazot + gübre ve gelir takviyelerinin hayli düşük kaldığına işaret eden Hamzaçebi, “Çiftçi alın terinin karşılığını alamadığı için tarlasını ekemez duruma gelmiştir. Dayanaklarda yıllardır gerçek enflasyon oranında ve piyasa koşullarına uygun artış yapılmamıştır. Dönüm başına 2024 yılında, fındık için mazot 103 TL, gübre 35 TL, gelir dayanağı 170 TL’dir. Bir evvelki yılın dayanakları bir sonraki yıl ödenmektedir. Yani 2024’ün takviyeleri 2025 yılında ödendi/ödenmeye başladı” dedi.
‘ÖYLE KOLAY DEĞİL’
Hamzaçebi, vefat eden çiftçinin mirasçılarının sembolik sayılan bu düşük dayanakları bile alabilmesinin o denli kolay olmadığına dikkat çekti. 2024 yılında vefat eden bir kişinin mirasçılarının 4 ay içerisinde veraset intikal vergisini vermiş olsalar da bu kere karşılarına Maliye’nin çıktığına işaret eden Hamzaçebi, şöyle devam etti:
“2024 yılı için 5 bin TL takviye fiyatı 5 mirasçısı ismine değil hak sahibi vefat eden çiftçi olduğu için onun ismine bankaya yatıyor. Bu kere banka mirasçılardan Maliye’den ‘borcu yoktur’ yazısı istiyor. Maliye de maddede olmamasına karşın ‘ek beyan ver’ diyor. Fakat bu defa de mühleti geçmiş oluyor. ‘Zamanında beyan vermedin’ kabul ediyor. ‘Sen vaktinde beyan etmedin bunu’ diyor. Düzgün de mirasçı bunu bilemezki. 5 mirasçı için bu defa başka ayrı 5 bin TL ‘usulsüzlük cezası’ kesiliyor. İndirim yapılırsa bin 250 TL kişi başı olmak üzere toplam 5 mirasçı, 6 bin 250 TL ceza ödemek zorunda bırakılıyor. Bu durumda dayanak fiyatından daha fazla ceza ödeyecek olan mirasçılar takviye primini almaktan vazgeçiyor. Hükümet bir yerden verir üzere yapıp aslında vermemiş oluyor.”
‘CEZADAN VAZGEÇİLMELİ’
Hamzaçebi, çay, buğday, üzüm, üzere dayanak ödemelerinde de mirasçıların birebir mağduriyeti yaşadıklarını söyledi. “Bu paranın ne vakit yatacağı da aşikâr değil. Mirasçılarının da bilmesi çok zor” diyen Hamzaçebi, bunun yanında ileride doğacak hak ve alacaklar için de misal sıkıntıların yaşanacağını bildirdi. Hamzaçebi, “Maliye bu durumda olanlar için ek beyan değil, başka KDV, gelir vs. vergi çeşitlerinde olduğu üzere Vergi Adap Yasası’na nazaran ‘düzeltme beyanı’ alarak ceza uygulamasından vazgeçmeli. Düzeltme beyannamesi verilmesi durumunda usulsüzlük cezası kesilmiyor. Hükümet de destekleme fiyatlarını şimdiki ekonomik kurallara uygun hale getirerek artırmalıdır” dedi.
