Michael Cristofer’ın etkileyici dramı ‘Muhteşem Lillian Hall’ gösterime girdi: Sanat yaşamın ötesindedir
“Başkalarını gözlemleyerek ve gözlemlenerek bir ömür geçirdim. Hayatımın tümünü yanılsamalar yaratan bir yerde yaşadım. Palavralarla dolu diyebiliriz ancak maksadım her vakit gerçek oldu” der Amerikan tiyatrosunun birinci leydisi, Broadway’in kraliçesi Lillian Hall.
Lillian Hall, Anton Çehov’un “Vişne Bahçesi” oyununun provalarında diyaloglarını unutmaya başlar. Bunu farkeden direktör Peter’le üretimci Jane ne yapacaklarını bilemezler. Jane, Broadway’in şov sanatı değil şov dünyası olduğunu, kâr elde edebileceğini düşünmeseydi Çehov sahnelemenin riskli olduğunu öne sürerek ön izlemeleri iptal etmeyi, Lillian’ın yerine yedeğini getirmeyi savunur. Lillian’ın büyük hayranı Peter ondan doktora gitmesini rica eder. Lillian oyunda alt metin, duygusal hatırlama ve hafıza olguları vardır, bunları ne çabuk unuttunuz diyerek onları hisseler. Sanatçı son vakitlerde yaşadığı kahırların ayrımındadır: Sık sık tiyatro yönetmeni kocası Carson’ın hayalini görüp peşine takılır, sanrılar görür, uyku külfeti vardır. Tabipten demans olduğunu öğrenince plan oluşturmaya başlar. Tiyatro onun tüm ömrüdür, kimse bunu onun elinden alamayacaktır. 25 yıllık sekreteri Edith, Carson’a Lillian’la ilgileneceğine kelam vermiştir. Komşusu Ty’la yaptığı sohbetlerde “Sanat hayatın ötesine geçebilir mi? Sahnede her gece bilinmeyene yanlışsız sıçramak en büyük mutluluktur” diyen Lillian, içsel hesaplaşmaya girişir. Kızıyla torunuyla yakınlaşmaya başlar. Margaret, annesiyle tiyatronun ayrılmaz olduklarını, hayatında öteki bir şeye yer olmadığını söyler. Tıpkı annesi üzere düzgün bir anne olamadığını, yeterli bir aktör, oyuncu olduğunu bilen Lillian geçmişiyle yüzleşir.
‘TİYATRO BENİM EVİM’
Kızının meskeninde birlikte ninni söyledikleri, neden âlâ bir anne olamadığını anlattığı, hastane sahneleri etkileyicidir. “Sekiz yaşındaydım, ailem, dostları ve ben teknedeydik, herkes çok eğleniyordu, birden ne kadar görünmez olduğumu hissettim. Ailemin istemediği, ne yapacaklarını bilemediği çocuktum. Tek istediğim görülmekti. Denize atladım, cümbüş bitti” diyen Lillian tiyatroda karaktere büründüğünde güçlü, yiğit, enteresan, hoş olduğunu duyumsadı, böylece beşerler onu farketti ve gördü. Başta Meryl Steep’in yorumlayacağı rol daha sonra Jessica Lange’e geçti. Lange, Lillian’da büyüleyici, harikulâde, American Horror Story dizisindeki rol arkadaşları Kathy Bates ve Lily Rabe’le birliktedir. Komşusu Ty rolünde eski “007 James Bond” Pierce Brosnan var. Vişne Bahçesi’nin temasıyla Lillian Hall’un ömrü iç içe geçer, ana kahraman soylu Lyuba vişne bahçesini, meskenini, terkeder; öğrenci Petya Lyuba’ya “Hayatında birinci sefer gerçekle karşı karşıyasın” der. Lyuba/Lillian ayağa kalkar konutuna son bir sefer bakar “Evim, gençliğim” diyerek sahneden çıkar. Lillian’ın gerçek konutu tiyatrodur, hastalığından dolayı konutunu, yegâne aşkı tiyatro sahnesini terk etmek zorunda kalacaktır. Senarist Elisabeth Seldes Annacone, özgün senaryosunu yazarken teyzesi ünlü oyuncu Marian Seldes’in (1948-2014) gerçek hayatından esinlenmiş. 1948’de Medea oyunuyla Broadway’de sahneye çıkan Marian Seldes 2002’ye dek sahnede kalmış, tek bir oyunu bile kaçırmamıştır. Çok yakında izlediğimiz Maria’da da Maria Callas’ın hayatı operaydı, o da sıhhatinden dolayı artık müzik söyleyemiyeceğini biliyordu. Michael Cristofer’in yönettiği Jessica Lange, Kathy Bates, Lily Rabe, Jesse Williams, Pierce Brosnan’ın oynadığı Süper Lillian Hall vizyona girdi.
