Ukrayna’ya destek planı açıklandı: Londra Zirvesi’nden neler çıktı?

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, konut sahipliği yaptığı Ukrayna bahisli önderler doruğun akabinde basına yaptığı açıklamada, birinci önceliklerinin bu çalkantılı vakitlerde “İngiliz halkının güvenliğini ve ulusal çıkarlarını” savunmak olduğunu belirtti.

Savunma harcamalarında artışa gidilmesine dair geçen hafta aldığı kararı, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesini ve bugün konut sahipliği yaptığı tepeyi İngiltere’nin ulusal çıkarlarını ve güvenliğini korumak için gerçekleştirdiğini bildiren Starmer, “İngiltere, Fransa ve başkaları ile savaşı durdurmak için Ukrayna ile bir plan üzerinde çalışacağımız, akabinde bu planı ABD ile görüşeceğimiz ve bu planı daha ileri taşıyacağımız konusunda anlaştık” diye konuştu.

Zirvenin başlangıç noktasının, barış müzakerelerinde “Ukrayna’yı mümkün olan en güçlü pozisyona getirmek” olduğunu lisana getiren Starmer, dün İngiltere ve Ukrayna ortasında dondurulmuş Rus varlıkları ile desteklenecek 2,2 milyar sterlinlik bir kredi mutabakatı imzalandığını hatırlattı.

Ayrıca Starmer, Ukrayna ve İngiltere ortasında yeni bir mutabakata daha imza atıldığını duyurdu.

Başbakan Starmer, “Ukrayna’nın Belfast’te üretilecek 5 binden fazla hava savunma füzesini almasını sağlamak için 1,6 milyar sterlinlik İngiltere ihracat finansmanını kullanmasına imkan sağlayan yeni bir muahedeyi duyuruyorum. Bu, savunma endüstrimizde istihdam yaratacak” tabirlerini kullandı.

“Geçmişin kusurlarından ders çıkarmalıyız” diyen Starmer, bu muahede ile sağlayacakları hava savunma dayanağının Ukrayna’daki kritik altyapıların korunmasında ve barış sürecinde bu ülkenin güçlendirilmesinde “hayati önem” taşıyacağını belirtti.

Starmer, “Rusya’nın kolay kolay ihlal edebileceği Minsk üzere bir muahedeyi kabul edemeyiz” dedi. Başbakan Starmer, yapılacak yeni mutabakatta Ukrayna’ya sağlanacak dayanak konusunda her ulusun “elinden geleni en âlâ şekilde” yapması gerektiğini vurguladı.

ZİRVEDE UZLAŞILAN ADIMLAR

Starmer, çok sayıda başkanın bir ortaya geldiği tepede, Ukrayna için üzerinde uzlaşılan noktaları açıkladı:

“Öncelikle Ukrayna’ya askeri yardım akışını sürdüreceğiz ve Ukrayna’yı artık güçlü kılmak için Rusya’ya ekonomik baskıyı artırmaya devam edeceğiz. İkinci olarak, kalıcı bir barışın, Ukrayna’nın egemenliği ve güvenliğini sağlaması gerektiği ve Ukrayna’nın (müzakere) masada olması gerektiği konusunda anlaştık. Üçüncü olarak, bir barış muahedesi durumunda, gelecekte rastgele bir işgali önlemek için Ukrayna’nın kendini savunma yeteneklerini artırmaya devam edeceğiz. Dördüncü olarak, Ukrayna’da (barış) muahedesini savunmak ve barışı garanti etmek için istekli olan (ülkelerden) oluşan bir koalisyon geliştirmek için ilerleyeceğiz. Her ülke katkıda bulunamayabilir fakat bu, gerimize yaslanıp izleyeceğimiz manasına gelmez.”

İstekli olan ülkelerin bu plana “aciliyetle yoğunlaşacağını” kaydeden Starmer, “Ama kıtamızda barışı desteklemek ve gerçekleştirmek için bu gayretin güçlü ABD takviyesine muhtaçlığı var” dedi.

Starmer, tepe kapsamında alınan kararların uygulanmasının takibi açısından yakın tarihte önderler ile yine bir ortaya geleceklerini açıkladı.

Toplantının soru-cevap kısmında “ABD’nin güvenilmez bir müttefik olduğunu düşünmüyorum” değerlendirmesini yapan Starmer, Trump’la yaptığı görüşmede koalisyonun ABD dayanağını alacağını kaydetti.

Starmer, koalisyona İngiliz askeri göndermenin Rusya’yla savaş manasına gelip gelmeyeceği istikametindeki soruya, “Buradaki en değerli nokta bir muahede varsa barışı sürdürmektir. Barışı sürdürmek istiyorsanız barışı muhafazaya da hazır olmalısınız” cevabını verdi.

Çatışmaların Ukrayna’dan Avrupa’ya ve İngiltere’ye sıçramasını istemediğini kaydeden Starmer, “Eğer Avrupa’da bir çatışma varsa bu bizim kıyılarımıza da vuracaktır. Son 3 yıldır Ukrayna’da yaşananların İngiltere’deki pek çok beşere tesiri oldu. Faturalar yükseldi, çatışma nedeniyle ekonomimize istikrarsızlık geldi” diye konuştu.

‘KOALİSYON’ VURGUSU

İngiliz halkının güvenliği için Avrupa’da ve Ukrayna’da savaş istemediğini vurgulayan Starmer, “Koalisyon hakkında bugün birtakım ülkeler üzerine çalıştığımız planın bir modülü olmak istediklerini söyledi. Nasıl bir katkı yapacakları konusunda açıklamaları kendilerine bırakacağım” tabirlerini kullandı.

Starmer, kimi ülkelerin katkıda bulunmak istememesini de anlayışla karşıladığını belirtirken, Avrupa dışında yer alan Kanada’nın, koalisyon konusunda önde gelen ülkelerden biri olduğunu söyledi.

Rusya’nın “düşmanları tarafından imzalanan bir anlaşmayı” kabul edip etmeyeceği tarafındaki soruyu da yanıtlayan Starmer, “Anlaşmanın sonunda Rusya da dahil olacak. Fakat buna rastgele bir mutabakat olmadan Rusya’nın bize güvenlik garantileri dayatması temelinde yaklaşamayız” dedi.

Starmer, savunulabilecek bir muahede yapılmasının öncelik olduğunu belirterek, geçmişte Rusya’nın kimi muahedeleri ihlal ettiğini kaydetti.