4 bin yıllık nadir bir bakır hançer keşfedildi
İtalya’nın kuzeydoğusundaki Tina Jama mağarasında yapılan hafriyatlar, 10 cm’nin altında ölçülerde ve bariz bir sapa sahip, yaprak halindeki ender bakır hançerin keşfedilmesini sağladı.
MÖ 3. binyılın ikinci yarısına tarihlenen bol ölçüde seramik kalıntıları ve taş yapıtlarla birlikte bulunmuştur.
İtalya ve Slovenya’dan bu yapıtları inceleyen arkeologlara nazaran, bu eserler o devir Avrupa’sının teknolojik, kültürel ve toplumsal dönüşümlerini anlamak için kilit kıymete sahip.
Arkeologlar, “MÖ üçüncü binyılın ikinci yarısına tarihlenen ender bir bakır hançerin keşfi, bu çeşit kıymetli yapıtların ekseriyetle mezar bağlamlarında bulunduğu göz önüne alındığında, mağaranın kullanımına ait soruları gündeme getiren istisnai bir olaydır” açıklamasında bulundu.
Tina Jama’daki hafriyatlar, onlarca yıl süren hareketsizliğin akabinde arkeolojik çalışmaların tekrar başlamasına işaret ediyor. Hafriyat yöneticisi Federico Bernardini, hedeflerinin “modern ve titiz bir yaklaşım benimseyerek kuzeydoğu Adriyatik bölgelerinin yakın tarih öncesinin farklı taraflarını açıklığa kavuşturmak” olduğunu söylüyor.
Araştırmacılar ayrıyeten, MÖ 2000 ile MÖ 1500 yılları ortasında mağaranın girişini kapatmak için kullanılmış olması mümkün taş levha ve bloklardan oluşan bir yapıyı da ortaya çıkardı.
YAPI GİZEMİNİ KORUYOR
Araştırmacılar, kısmen onunla ilişkilendirilen insan kafatası modüllerine dayanarak yapının cenaze merasimleriyle temaslı olduğundan şüpheleniyor. Ayrıyeten, mağaranın içini rüzgârlardan korumak için de yapılmış olabilir.
Mağarada seramik materyallerin ve bir ocağın bulunması, mağaranın bu periyotta günümüz Hırvatistan’ı yakınlarındaki Dalmaçya bölgesiyle “yakın temas” içinde olan kümeler tarafından sıkça ziyaret edildiğini gösteriyor.
Özellikle bakır hançer, MÖ 3. binyılın ikinci yarısına tarihlenen bir toprak katmanında ortaya çıkarılmıştır. Arkeologlar, İtalya’da daha evvel emsal buluntulara rastlanmadığını, lakin Slovenya’da emsal keşifler yapıldığını belirtiyor.
Mağarada ayrıyeten, çakmaktaşı ok uçları ve birebir materyalden uzun bıçaklar, cilalı taş baltalar ve çeşitli taş ve seramik eserler ile deniz kabuğu süs eşyaları da ortaya çıkarıldı. Güney İtalya yahut Orta Avrupa’dan ithal edilmiş volkanik camdan yapılmış bir obsidyen eser de bulundu.
Araştırmacılar, farklı periyotlara ilişkin çeşitli materyallerin varlığının, mağaranın binlerce yıl boyunca ziyaret edildiğini gösterdiğini ve gelecekteki hafriyat kampanyaları için “umut verici” olduğunu söylüyor.
