2025 daha da zorlu geçecek
“SABRETMEKTEN ÖTEKİ DERMANIMIZ YOK”
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi: Finansman şartları, talepteki örselenme, ihracat kanallarının tıkalı olması, enflasyonla uğraş üzere faktörlerle 2024 yılında sıkıntı bir sene geçirdik. 2024 yılına girerken amacımız mevcudu korumaktı ve “ayakta kalma” yılıydı. 2025 yılından itibaren faiz indirimleriyle ihracatçının finansmana erişebildiği bir yıl olmasını temenni ediyoruz. Orta vadeli programa nazaran döviz kurlarındaki artış 2025 yılında da enflasyon sayılarının altında kalacak görünüyor. Enflasyonu yenmek için ne gerekiyorsa onu yapmamız lazım. Biraz dişimizi sıkacağız. Maalesef sabretmekten diğer dermanımız yok. 2024 yılı sonu enflasyon beklentimiz yüzde 44 bandında. Önümüzdeki sene yüzde 20-25 olacağını varsayım ediyoruz. Dövizin rekabet edilebilir düzeylere gelmesini umut ediyoruz.
“SANAYİCİLERİMİZE GEREKEN DAYANAK SAĞLANMALI”
Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Lideri Nadir Yorgancılar: 2024 yılı gerek global ve gerekse ulusal manada enflasyonla gayret ile geçen, gerçek kesimin yüksek maliyetle, halkın pahalılıkla baş etmek zorunda kaldığı sıcak savaşların devam ettiği bir yıl oldu. Krizler karşısında her vakit başarılı performans sergileyerek ülke iktisadına paha katan sanayicilerimize gereken dayanağın sağlanması, mevzuatların mahzur değil, kolaylık yaratması, yatırım ortamının uygunlaştırılması 2025 yılındaki mümkün makûs sürprizlere karşı daha sağlam olmamızı sağlayacaktır. Yeni yılda da üyelerimizin tahlil ortağı olmaya ve her türlü dayanağı vermeye devam edeceğiz. Riskleri ve fırsatları ile ulusal ve memleketler arası arenada; siyasi-sosyal ve ekonomik açıdan epey hareketli geçmesi beklenen 2025 yılının, ülkemiz, iş dünyamız ve halkımız için huzurlu geçmesini diliyor, sağlıklı ve keyifli bir yıl temenni ediyorum.
“ANA MEVZU TEKRAR ENFLASYON OLACAK”
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Lideri Mahmut Özgener: 2024 yılı, enflasyon ve tesirlerinin ortadan kaldırılması hedefiyle başlatılan faiz artışlarının sona ererek düşüş trendine girdiği; jeopolitik gelişmeler, savaşlar, sistemsiz göç ve denetimsiz globalleşme sürecine reaksiyon olarak ortaya çıkan çoklu kriz ortamının deneyim edildiği bir yıl oldu. 2025’in ana konusunun da tekrar enflasyon olması gerektiğini düşünüyor, enflasyonla çabanın odunsuz devam edeceğine inanıyoruz. Buna bağlı olarak yıl boyunca, 2024’te uygulanan sıkı para siyaseti kazanımlarımızı da takip ediyor olacağız. 2025 yılında, üreten ve katma kıymet yaratan tüm dalların destekleneceği, gerçek büyümeyi önceleyen, münasebetiyle istihdamı artıran siyasetlere daha fazla yer verileceğine inanıyoruz.
“KAMUDA TASARRUF GÜÇLÜ BİR FORMDA UYGULANMALI”
Batı Anadolu Endüstrici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (BASİFED) Yönetım Kurulu Lideri Semiha Güneş: 2025 yılında Türkiye’de ana gündem enflasyonla uğraş olmaya devam edecektir. Lakin 2024 yılında bu çaba yalnızca para siyasetleriyle yürütülürken, geldiğimiz noktada bunun kâfi olmadığını görüyoruz. Kamu harcamalarının denetim altında tutulması ve daha fazla kamuda tasarruf önleminin hayata geçirilmesi gerekiyor. Piyasanın yavaşladığı ve faiz indiriminin başlayacağı bir ortamda kamuda tasarrufun güçlü bir halde devreye girmesi, enflasyonda gözle görülür ve hissedilir bir düşüş için temel kaide haline geldiğini düşünüyorum. Özel dal olarak maliyet baskılarını yönetmekte zorlanıyoruz. Bu noktada, finansmana erişimin kolaylaştırılması ve sürdürülebilir kredi düzeneklerinin oluşturulması kıymetli. İhracatçıyı destekleyecek bir kur siyasetinin da hayata geçirilmesini bekliyorum.
“KOBİ’LERİN YAPAY ZEKÂ ADAPTASYONU TEŞVİK EDİLMELİ”
İzmir İş Bayanları Derneği (İZİKAD) Yönetim Kurulu Lideri Özden Erten: Türkiye, yapay zekâ çağında iktisadı güçlü bir ülke olmak için gereken adımları süratlice planlamalı ve uygulamaya başlamalı. KOBİ’ler Türkiye iktisadının belkemiği ve devlet dayanaklı teşviklere çok gereksinim duyulan bir periyoda giriyoruz. Yapay zekâ teknolojilerine ahenk sağlayarak dijital dönüşüme adapte olmak kritik değerde. Eğitim sisteminin yine yapılandırılması, Ar-Ge yatırımlarının artırılması, KOBİ’lerin yapay zekâ adaptasyonunun teşvik edilmesi, bahis ile ilgili yatırımlar için vergi indirimleri ve teşvikleri sunulması gerekiyor. 2025 yılı da 2024 yılından daha kolay geçmeyecek. Satışların düşeceği ve nakit çevriminin sıkıntı olacağı bir periyot bizi bekliyor.
“KADINLARIN İŞTİRAK ORANI ARTIRILMALI”
Ege İş Bayanları Derneği (EGİKAD) Yönetim Kurulu Lideri Şahika Aşkıner: 2025 yılı Türkiye iktisadının enflasyonla uğraş ve sürdürülebilir büyüme ekseninde şekilleneceğine inanıyorum. Döviz kurunun baskılanması ihracatçının elini kolunu bağlarken 2025 yılında bu siyasetin sürmesi durumunda ihracat ayağında gerilemenin sürmesi güçlü bir mümkünlük üzere duruyor. Türkiye’nin büyüme potansiyelini gerçekleştirebilmesi için üretim ve ihracat odaklı bir ekonomik modele geçmesi kural. Bayan istihdamı, 2025 yılı için ülkemizin ekonomik ve toplumsal kalkınmasında öncelikli bahisler ortasında yer almalıdır. Bayanların işgücüne iştirak oranının artırılması, sadece ekonomik büyümeye değil, tıpkı vakitte toplumsal eşitliğe de katkı sağlayacaktır. Patronların, bayan çalışanların meslek gelişimlerini destekleyecek siyasetler benimsemesi gerekiyor. 2025 yılında bu tarafta atılacak adımları takip edeceğiz ve desteklemeyi sürdüreceğiz.
“EKONOMİ İDARESİ YENİ BİR ATILIM YAPMALI”
Kemalpaşa Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (KESİAD) Yönetim Kurulu Lideri Yeşim Işıklı: 2025 yılının kolay geçeceğini düşünmüyorum. En sonda söylenecek cümleyi başta söylemek isterim. Yalnızca para siyasetleri ile yürüttüğümüz enflasyon ile çabada bu enstrümanın kullanımının sonuna geldiğimizi görüyoruz. Faiz indiriminin başlaması ile sıkı para siyasetinden geri adımların atılacağı ortamda iktisat idaresinin yeni bir atılım yapması gerekmektedir. Kamunun kâfi tasarruf yapmadığı bu enflasyonla gayrette 2025 yılında bu silahın devreye alınmasından öteki bir deva bulunmamaktadır. Tıpkı vakitte, döviz kurundaki baskılama hem dış ticaret istikrarımızı hem de ihracatçıyı olumsuz etkilediği bir gerçek. İktisat idaresinin bugüne kadar yürüttüğü uğraşların ışığında 2025 yılında yeni atılımların gelmesi gerektiği, bu ataklar geldiği takdirde görece daha olumlu bir ekonomik seyir görebileceğimizi düşünüyorum.
“LAİK EĞİTİM İÇİN HAREKETE GEÇİLMELİ”
KESK İzmir Devir Sözcüsü Nafiz Ceylan: Eğitim sistemimiz giderek dinselleşiyor ve ticarileşiyor. 2024 yılı boyunca açıklanan müfredat değişiklikleri, dini pahaların eğitimdeki yükünü artırırken fen bilimleri, ideoloji ve tarih üzere derslerin değerini azalttı. Ayrıyeten okullarda paklık işçisi sayısı azaltıldı. Hijyen sıkıntıları nedeniyle öğrenciler ve öğretmenler sıhhatsiz şartlarda eğitim görmeye devam ediyor. Velilerden alınan kayıt parası üzere uygulamalarla eğitim maliyetleri ailelerin omuzlarına yükleniyor. Eğitim artık herkes için eşit ve erişilebilir olmaktan uzaklaştı. KPSS kaldırıldı ve yerine getirilen Akademi Giriş Sınavı, atanamayan öğretmenlerimizin önündeki mahzurları daha da artırdı.”
“İŞÇİNİN ÖRGÜTLENDİĞİ BİR YIL OLSUN”
TÜRK-İŞ İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak: 2024 yılının bilhassa savaşlar, enflasyon ve alım gücünün düşmesi üzere olumsuz ekonomik gelişmelerle geçti. İnşallah 2025 yılı, alım gücümüzün arttığı, emekçi sınıfının örgütlendiği bir yıl olur. Temennimiz 2025 yılının ülkemiz ve personel sınıfı ismine hayırlara vesile olmasını, başarılı bir yıl olmasını diliyorum.
